Monday, November 28, 2011

University Governance and Traditions

The Island, 27/11/2011,November 26, 2011, 5:44 pm It is very heartening to note the continuation of "good traditions" established at the University of Moratuwa and the "good governance" as highly commended by the Committee on Public Enterprises (COPE) of the Parliament. As to the traditions, the incumbent Vice Chancellor, Prof Malik Ranasinghe who has successfully completed the maximum consecutive two terms of Office (six years) as specified in the Universities Act No 16 of 1978 (as amended), has arranged along with the Registrar of the University, the "Induction Ceremony" of the new Vice Chancellor the day after he completes the period of Office ( ie Nov 25) , even though the name of the new Vice Chancellor who would be appointed by H.E. President , from among the panel of three names submitted by the University Council is still to be announced. This indicates the University’s strict compliance to the provisions in the said Act. The Chairman of the COPE Hon. Senior Minister D.E.W. Gunasekera , has often remarked on the good governance of the University , Academically, Financially and Administratively. Such standards maintained and continuously further developed, produce well moulded graduates much needed for the local and international markets. Hence, the University itself is well "Ranked" both locally and regionally. Furthermore, the joint efforts by staff and students towards National development are also credit worthy. While the outgoing Vice Chancellor Prof Malik Ranasinghe has to be commended for the excellent work done during the period of Office and even before, the incoming Vice Chancellor , whoever it may be should be wished the very best and hope he would raise the image of the University of Moratuwa to greater heights and recognition worldwide, while maintaining the established traditions and good governance. Emeritus Professor Dayantha Wijeyesekera Chancellor, University of Vocational Technology, Chairman Tertiary and Vocational Education Commission Former Vice Chancellor, Open University and University of Moratuwa.

Thursday, November 24, 2011

FUTA statement on Broken Promises: 2012 Budget

Media Statement on Budget 24-11-2011

A remedy as dangerous as the malady - An open letter to all university heads:

The Island, November 16, 2011, 6:54 pm
article_image

A student protest (file photo)

This an open letter Friday Forum has sent to all Vice Chancellors of Universities, members of Senates/Councils of Universities, Deans of Universities, all academics of Universities, the University Grants Commission Chairman and Members , the Secretary and Officials of the Ministry of Higher Education and the Minister of Higher Education

Dear Colleagues,


The Friday Forum is very concerned that the standing of the national State universities is being adversely affected by recent events.


Academic freedom and autonomy in academic matters has been a feature of the national university system from the time the University of Ceylon was established in the 1940s. These values have been confirmed by a Supreme Court decision where academics challenged certain amendments to the Universities Act as constituting violations of university autonomy and academic freedom.


However, recent pronouncements, even in Parliament, about the method of choosing Vice Chancellors by the Head of State seem to run contrary to the Universities Act passed by Parliament itself. The recent interference by a Vice Chancellor of a university in the choice of visiting staff by a Faculty has occurred, and a pre arranged meeting with an invited speaker had to be cancelled apparently due to nonconformity with the procedure of obtaining the Vice Chancellor’s permission. In the matter of the award of honourary degrees the primacy of the Faculties and Senates could be eroded if political standing becomes a major criterion governing choice of recipient.


Politicization of the public service may well have spread to the universities. Matters in which university authorities like Faculties, Senates and Councils can and should exercise their legitimate decision-making responsibility have been taken over by the University Grants Commission (UGC). A very recent example of this is the instructions issued by the UGC to all universities that they should employ the same private State security company on campuses.


There seem to be attempts by the Higher Education officials in the bureaucracy to break the hold of the Inter University Students Federation on university students. It is undeniable that student politics through the activities of unions has often resulted in indiscipline, intimidation and violence perpetrated on campus. However, to counter these negative features of campus life and student activism by developing politically linked youth movements within the universities is fraught with danger. This is amply demonstrated by the violence that has plagued campuses from the 1960s.


The Friday Forum has pointed out that the recent leadership programme for new university entrants with the involvement of the military (with only unofficial use of academics, who surprisingly seem to have acquiesced in some history related content which is inaccurate and does not promote harmony in our plural society), is counterproductive. This programme, the forcible deployment of the ex-military personnel run private State security service, and the politicised shramadana by pre-university students, are manifestations of the erosion of university autonomy and creeping militarisation of universities. There is a growing move to undermine tolerance for diversity and viewpoint difference - the very essence of academic freedoms in universities. The independent role of Faculty Boards, Senates and Councils seems to be increasingly replaced by decision making on the part of individual senior administrators like Vice Chancellors and Deans. It is a matter of regret that the apathy of the academic community which is heavily represented in all these university bodies has encouraged these erosions of their own academic freedom. Is this also another example of the growing authoritarianism and militarization in the country as a whole?


The recent salary debates, in which very sadly the UGC and Vice Chancellors seem to have been in opposition to their own staff and their unions, actively undermining their legitimate claims, were most unfortunate. It is surely the duty of the UGC, the Vice Chancellors and the Higher Education authorities to work together to create an environment which satisfies academics so that the highest quality of staff are attracted to and remain in the state universities.


Current developments seem to be preventing Universities from giving leadership in the important task of nation building through peaceful and vigorous articulation of divergent and contrary opinions. What is needed as we face the current challenges of development in a post conflict period is intellectual freedom in our universities. There is of course a responsibility cast on academics not to abuse such freedom (which abuse of any kind when detected the Institution itself must deal with), but use it to visibly and audibly articulate as many different evidence based points of view as possible. If such freedom is eroded, and democracy and good governance undermined (either by higher authorities from outside or apathy and impotence within) in institutions of higher education, it could in turn have repercussions on the young people of our country. Dissatisfaction amongst youth which fostered the insurrections of 1971 and 1988/89 in the South, and the 30 year armed conflict in the North, could manifest itself again with disastrous consequences.


We appeal to all academics in the university system to seriously reflect on what is happening within their institutions and to exercise the legitimate powers, rights, and responsibilities given to them under the Universities Act. Some university academics have spoken of an "academic spring" and a resurgent commitment to academic autonomy and independence. We hope that this will attract the support of a wider constituency in the university community. Your engagement and interest is critical to prevent an irreversible decline in the public education system of this country. The future of university education and that of future generations of young people lies in your hands.


We welcome an exchange of views with the academic community on these matters.

Jayantha Dhanapala
On behalf of Friday Forum, the Group of Concerned Citizens

Students at the heart of the system? 'Profit' would be more apt

The higher education white paper is an ideological attack on vulnerable students. We must stand united in opposition.

Claire Locke

Students protest over funding cuts for arts education at London Metropolitan University
Students protest over funding cuts for arts education at London Metropolitan University. Photograph: Graeme Robertson for the Guardian
 
Thousands of students from all over the country will be marching through London this Wednesday against the government's plans for universities. The government's white paper for higher education calls itself "Students at the heart of the system". As the president of the students' union at London Metropolitan University, I have been on the frontline facing the attacks against students and education. I know how contradictory this title is, and how vital it is that we stand up and fight for the opportunities that have been won over generations.
The higher education white paper is in fact an attempt to turn the learning environment into a marketplace and learners into customers. "Profit at the heart of the system" would be far more accurate. The government seeks to justify cuts and fee increases in higher education by saying that students are a burden on the taxpayer – but the new funding regime will actually require students to borrow more money from the taxpayer at a time of economic crisis. Is this a logical move or an ideological one?
Allowing private companies to take over public resources has historically had an adverse affect on our communities. This year energy companies have made record profits by raising prices through the roof, leaving vulnerable people to suffer the cold – and in extreme case die – because they cannot afford their heating bills. The privatisation of education and healthcare is like selling off our children to the highest bidder.
London Met has a diverse student body. Many of our students come from widening participation backgrounds, with high proportions of working class and black and ethnic-minority students. The very ethos of London Met is to enable students who would not previously had the chance to enter into higher education the opportunity to have the same life choices that were previously only provided for a privileged few.
We now face the worst cuts out of any university in Britain. These include a 70% cut to the undergraduate course portfolio, which has resulted in the loss of subjects such as philosophy, history and performing arts. These courses were financially viable, had high student satisfaction and retention, and some scored higher in the league tables than any other course at London Met. To cut these courses was not logical. This was a move to vocationalise the course offering.
The rationale behind such a move is highly flawed, as there is no data to suggest that students who leave London Met go into employment in the field of which they studied. In fact, the data collected for the Destinations of Leavers from Higher Education survey shows that the faculty of computing, which is made up of vocational courses, has the lowest graduate employment rating.
The result of offering mainly vocational courses at institutions like London Met is that the majority of working-class and black and ethnic-minority students who enter into higher education will have their choices limited to what is deemed to be of value by the decision-makers at the institution. This will limit social mobility and is a step backwards for post-1992 universities. Meanwhile, at Russell Group institutions, the sons and daughters of Middle England will be allowed to continue to study arts and humanities.
Along with the reshaping of the course offering at London Met, student services, a department that provides support for our most vulnerable students, has received a 30% cut. Students now have to wait eight weeks for an appointment with the disability and dyslexia service. This is an unacceptable attack on our most vulnerable students and it has already caused some disabled students to drop out of London Met altogether.
I am forced to conclude that the changes to higher education are an ideological attack on vulnerable students. Students from disadvantaged backgrounds will either be excluded form higher education altogether or have very limited choices and support. Taxpayers will be forced to pay more in the short term, with their money ending up in the pockets of large corporations who will be primarily focused on profit-making rather than education.
My great granddad once said to my dad when he was a child, that one day the rich and powerful would try to take away all the rights, freedoms and opportunities that we have fought for for generations. This is now a reality, and if we do not stand up and fight we will lose them. It is much easier to keep something than it is to get it back once it's gone. Education affects everyone. It is vital that we stand united to save education on 9 November, because history repeatedly shows us that united, we can actually win.

Wednesday, November 16, 2011

Public Seminar on 18th Nov. @ the Jayawardane Centre

සමාජය මිලිටරීකරණය කිරීම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට වළ කපයි

ශක්තිය පුවත් පතේ 2011 නොවැම්බර් කලාපයේ ‘දේශපාලන සටහන‘, තිස් වසරක යුද්ධය අවසන් වී වසර දෙක හමාරක් ගත වී ඇත. හදිසි නීතිය ඉවත් කොට මාස තුනකට ආසන්නය. රටේ නීතිය හා සාමයට අදාළ කරුණු සාමාන්‍ය තත්වයට පත් වී ඇතැයි කියනු ලැබේ. නමුත් පෙර නොවූ විරූ පරිදි රජය, ආර්ථිකය සහ සමාජය මිලිටරීකරණයට ලක් කරමින් පවතින්නේ යැයි බරපතළ විවේචනයක් සමාජයේ ගොඩ නැගෙමින් පවතී. සාමාන්‍යයෙන් හදිසි නීතිය යටතේ පමණක් මහ මඟ දැකිය හැකි අවි ගත් හමුදා සෙබලුන් හදිසි නීතිය ඉවත් කළ බව ප්‍රකාශ කළ පසුත් දිගටම මහජනයා අතර ගැවසෙන්නට රඳවා තබා ඇත්තේ හදිසි නීතිය ඉවත් කිරීම හුදු නාමමාත්‍ර දෙයක් යැයි ප්‍රකාශ කරන්නට මෙනි. හදිසි නීතිය ඉවත් කරනවාත් සමගම ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පණතටත් ඔබ්බට යමින් ඊටත් වඩා බරපතළ වගන්ති ප්‍රකාශයට පත්කොට ඇතැයි චෝදනා නැගෙයි. අධික වියදම් දරා මහජනයා ප්‍රවීක්ෂණය සඳහා නගරය පුරාම රූපවාහිනී කැමරා සවි කෙරෙයි. දියුණු බටහිර රටවල් පවා තම පුරවැසියන් සම්බන්ධයෙන් යොදා නොගන්නා වමිතික ජෛව ප්‍රමිතික හැඳුනුම් පත් හඳුන්වා දීමට රජය තීරණය කර ඇත. හමුදාවලට බඳවා ගැනීම තවමත් සිදුවෙයි. යුද්ධය අවසන් වූ පසුත් රාජ්‍ය ආරක්ෂාව සඳහා අය වැයෙන් වෙන් කෙරෙන මුදල රටට දැරිය නෙහැකි තරම් බරකි. උතුරු – නැගෙනහිර මිලිටරීකරණය යුද්ධයේ අනතුරට වැඩිපුරම ලක් වූ උතුරු – නැගෙනහිර දෙපළාතේ මිලිටරීකරණය අවසන් වී නැති අතර එය නව මුහුණුවර ගනිමින් වැඩි බලයකින් ක්‍රියාත්මක වන බවට බරපතළ චෝදනා එල්ල වී තිබේ. යාපනය සරසවියේ සිසුන්ට පසුගිය දිනවල එල්ල වූ මැර ප්‍රහාර වලට වග කිව යුත්තේ යාපනයේ යුද හමුදාව බව යාපන සරසවියේ සිසුහු කියා සිටිති (2011 ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා The Island). ‘ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරු – නැගෙනහිර තත්වය ‘ යන මැයෙන් මෙම ඔක්තෝබර් 21 වැනි දින පාර්ලිමේන්තුවට දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ මන්ත්‍රී එම්.ඒ. සුමන්දිරන් ඉදිරිපත්කළ වාර්තාවකින් (මේ පසු ගිය ජූලි 07 වැනි දින ඔහු පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත්කළ වාර්තාවේ දෙවැනි අදියරයි. ) මිලිටරීකරණය කිරීම යටතේ උතුරු නැගෙනහිර වසන ජනයාට අත්වී ඇති ඉරණම පිළිබඳ සවිස්තර කරුණු රැසක් ඉදිරිපත් කරයි (බලන්න, රාවය 2011 ඔක්තෝබර් 30, 5 වැනි පිටුව සහ මෙහි). එහි ‘හමුදාකරණය‘ යටතේ විශාල හමුදාවක් උතුරු නැගෙනහිර අරක් ගෙන සිටීමේ බලපෑම, රාජ්‍ය අපරාධ නොතැකීම, ආර්ථික කටයුතුවලට අනවසරෙන් මැදිහත්වීම, පෞද්ගලික ජීවිත වලට මැදිහත් වීම, සමාජ ජීවිතයට මැදිහත් වීම යන කරුණුද, ‘රාජ්‍ය මෘගත්වය‘ යටතේ , උසාවි භූමියේ පහරදීම්, විරෝධතා ප්‍රචණ්ඩ ලෙස යටපත් කිරීම, ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වය, ප්‍රජා කණ්ඩායම් වලට හිරිහැර කිරීම යනාදියද, ‘ජීවනෝපාය අහිමිවීම‘ යටතේ මුලතිව් හි මසුන් මරන දෙමළ ප්‍රජාවන්ට සීමා පැනවීම ද, ‘ක්‍රමානුකූල ලෙස දෙමළ ජනයා තම ඉඩම්වලින් ඉවත් කිරීම, දෙමළ ජනයා ට අයිති ඉඩම් ඩැහැ ගැනීම සහ ඒවායේ පදිංචිවීම,‘ යටතේ හමුදාව විසින් පාසල්වල පදිංචිවීම ද, ‘සමාජීය කරුණු‘ යටතේ භීතිය පිළිබඳ මානසික තත්වය ද, ‘නීතිමය කරුණු‘ යටතේ පුද්ගලයන් ලියා පදිංචි කිරීම ද දක්වා ඇත. තවද, පොදුවේ ජනයාගේ මූලික අයිතීන් අමු අමුවේ උල්ලංඝණය කෙරෙන පරිදි සහ වඩාත්ම උතුරු නැගෙනහිර දෙමළ ජනයා පීඩාවට පත්කෙරෙන නව රෙගුලාසි ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පණත යටතේ පැනවීමද දක්වා ඇත. විශ්ව විද්‍යාල මිලිටරීකරණය කිරීම ශ‍්‍රමදානයක් මුවාවෙන් රුහුණු සරසවියට යුද හමුදාව කැඳවතියි ද ආරක්ෂක අමාත්‍යංශයට සම්බන්ධ ආරක්ෂක සේවයක් එහි ආරක්ෂාවට එවා ඇතැයි ද කියමින් රුහුණු සරසවියේ සිසුන්, ආචාර්යවරුන් සහ අනධ්‍යන සේවකයන් ඊට විරෝධය පළ කරමින් උද්ඝෝෂණයක් කළහ (2011 ඔක්තෝම්බර් 19 ලංකාදීප) මෙම පියවර උපක‍්‍රමශිලි ලෙස හමුදාව සරසවි ඇතුළට රැගෙන ඒමට රජය ගන්නා උත‍්සාහයක් බවට විශ්වාසයක් සරසවි ආචාර්ය වරු ප්‍රකාශ කළහ. මිලිටරීකරණය කිරීම සරසවිවලට ගෙන ඒමේ උත්සාහය පිළිබඳ කරුණ මුලින්ම මතු වූයේ උසස් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය මගින් නවක සරසවි සිසුනට හමුදා නිලධාරීන් ලවා හමුදා කඳවුරු සහ පොලීසියේ පුහුණු මධ්‍යස්ථානවල නායකත්ව පුහුණුව දීම මුල් කරගෙන ඇති වූ ආන්දෝලනයේ දීය. ඉන් පසු මෑතදී එම කරුණ යලිත් මතුවූයේ විශ්ව විද්‍යාලවල ආරක්ෂක සේවය රක්නා ලංකා නමැති රජයට අයත් වාණිජ ව්‍යාපාරයකට පවරා දෙන ලෙස උසස් අධ්‍යාපන අමාත්‍යංශය කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුග්‍රහය යටතේ කළ නියෝගයට එරෙහිව විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරු සිය ගණනක් ‘සරසවි ස්වාධිපත්‍යය උල්ලංඝනය කිරීමට එරෙහි ආයාචනයක්‘ මැයෙන් කළ ප්‍රකාශයකිනි (බලන්න, uteachers.blogspot.com) . මෙම සමාගම ආරක්ෂක අමාත්‍යංශය යටතේ පිහිටුවා ඇති, අමාත්‍යංශ ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ සෘජු අධීක්ෂණයට යටත් එකකි. මෙහි සේවකයෝ හිටපු හමුදා නිලධාරීහු වෙති. අදහස් නිදහසේ හුවමාරු කරගැනීම, විචාරශීලී චින්තනය, සහ නවෝත්පාදනය සඳහා වූ ස්ථාන වන විශ්ව විද්‍යාලවල පරිපාලන සහ ශාස්ත්‍රාලීය පරිමණ්ඩලයන්හි මිලිටරි ආයතන මෙලෙස වැඩි වැඩියෙන් භූමිකාවක් රඟදැක්වීම පිළිබඳ මෙම විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරු තම අවධානය යොමු කළහ. විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරුන්ගේ සමිති සම්මේලනය ඉහත සඳහන් ආයාචනය අනුමත කරමින් රජයේ මෙම පියවරෙන් විශ්ව විද්‍යාලවල බුද්ධිමය නිදහසට තර්ජනයක් එල්ලවීමේ අවදානම අවධාරණය කර සිටියාය. සිවිල් සමාජයේ කටයුතු මිලිටරීකරණය කිරීම බොහෝ විචාරකයන් දැනටමත් පෙන්වා දී ඇති පරිදි ආරක්ෂක හමුදා සිවිල් සමාජයේ කටයුතු වලට මැදිහත් වීම රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රීය භාවිතාවන්ට බරපතළ තර්ජනයක් එල්ල කරන අතර හමුදා බලය මුල් කරගත් ඒකාධිපති පාලනයකට මඟ පාදයි ( උදාහරණ ලෙස, බලන්න, තිසරණී ගුණසේකර ගේ පුවත් පත් ලිපි සහ දරිණී රාජසිංහම් සේනානායක, ජූඩ් ප්‍රනාන්දු, සහ ෂාමලා කුමාර් Groundviews වෙබ් අඩවියට ලියූ ලිපි) . ආරක්ෂක හමුදා සිවිල් සමාජයේ කටයුතු වලට මැදිහත් වීම ප්‍රබලවම දැකිය හැක්කේ ආර්ථිකය, සමාජය සහ සංවර්ධනය හා සම්බන්ධ කලාපයන්හිදී ය. ටේ අපරාධ මැඩීම, විනය රැකීම, අකාර්යක්ෂම රාජ්‍ය ආයතන කාර්යක්ෂම කිරීම හමුදාවට පැවරීම, සමාජ පර්යාය රැකීම ට හමුදාව යොදා ගැනීම, නීතිය හා සාමය රැකීමේ පොලීසියේ වගකීම් හමුදාවට පැවරීම සිවිල් කටයුතු මිලිටරීකරණය කිරීමකි. නගරයේ දුප්පතුන්ගේ අයිතිවාසිකම් මර්ධනයට හමුදාව යොදා ගැනීම දේශපාලනයට ඇඟිලි ගැසීමට හමුදාව යොදා ගැනීමකි. මෙය සමාජයේ මිලිටරි මානසිකත්වයක් තහවුරු කරනු ඇත. හමුදා ප්‍රධානීන් සහ නිලධාරීන් දේශපාලනය ට මැදිහත් වන්නට පටන් ගත් විට තර්ජනය එල්ල වන්නේ ජනතාවගේ ඡන්දයෙන් බලයට පත් ආණ්ඩුවට ය. රජය සහ ආණ්ඩුව අතර වෙනස පවත්වා ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය ය. ආණ්ඩුව මගින් රජය පාලනය විය යුතුවා මිස රජය ආණ්ඩුව පාලනය කිරීමට උත්සාහ දැරීම සිදු නොවිය යුතුය. නාගරික සංවර්ධනය රාජ්‍ය ආරක්ෂක අමාත්‍යංශය යටතට, නාගරික සංවර්ධනය, ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම, සංවර්ධනය සහ ඉදිකිරීම්, ජලමාර්ග, සහ ඇන්ජීඕ ලියාපදංචි කිරීම ද පවරා ගෙන ඇත. මෙම ආයතන සිවිල් සමාජය පිළිබඳ කටයුතු කරන ආයතන වෙයි. නාගරික සංවර්ධනයත් රාජ්‍ය ආරක්ෂාවත එකට ගැට ගැසීමෙන් සිවිල් සමාජයේ කටයුතුවලට හමුදාව මැදිහත් කරවීමට අවකාශ සළසා ඇත. යුද හමුදාව සංවර්ධන කටයුතු සඳහා යොදාගැනීම සංවර්ධනය හමුදා මානසිකත්වයට යට කරයි. යුද හමුදාව ඉහළ සිට පහළට දෙණ අණ පිළිපැදීම කරන අතර සංවර්ධනය සිවිල් නිලධාරීන් සහ පුරවැසියන් ගේ සහභාගීත්වයෙන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාමුවක් තුළ සිදුවිය යුත්තකි. විචාරකයන් පෙන්වා දෙන පරිදි නගර සංවර්ධනයෙදී සිවිල් පරිපාලනය සහ වෙළෙඳ ප්‍රජාවේ විශේෂඥ දැනුම එන්න එන්නම ආන්තිකකරණය කොට ඇත. මිලිටරි නිලධාරීන් හෝ විශ්‍රාම ගිය මිලිටරි නිලධාරීන් එතැන ගෙන ඇතැයි කියැවෙයි. මෙයින් විතැන් කෙරෙන්නේ දැනුම පදනම් කොට ගත්, ජන කේන්දීය ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය යි. සංවර්ධනයට සම්බන්ධ ආයතන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වේ යැයි ඇති අපේක්ෂාව මෙයින් අනතුරට ලක් කෙරෙයි. මිලිටරි-ව්‍යාපාරික මොඩලය ඒකාධිපතිත්වයට මඟ පාදයි ලංකාවේ පශ්චාත් යුද ආර්ථිකය කලකට පෙර ඉන්දුනීසියාවේ යොදාගත් මිලිටරි- ව්‍යාපාරික මොඩලයට සමානව හැඩ ගැසෙමින් ඇතැයි දරිණි රාජසිංහම් සේනානායක Groundviews වෙබ් අඩවියට ලිපියක් ලියමින් කියා ඇත. ඇය දක්වන පරිදි ලංකාවේද මිලිටරිය රාජ්‍ය අර්ධ සහ රාජ්‍ය අංශයේ සිවිල් වෙළෙඳ ව්‍යාපාර සෘජුව මෙහෙයවීමට සහ කළමනාකරණයට යොදා ගෙන ඇත. නව මිලිටරි ප්‍රභූ පැළැන්තියට පරිපාලන රැකියා, රජයේ ඉඩම්, සහ ව්‍යාපාරික අවස්ථා විවර වෙයි. මිලිටරිය ජනයාට ප්‍රයෝජනවත් සේවා සැපයීමෙන් ජන හදට සමීප වෙයි. එවිට මිලිටරීකරණය පිළිබඳ යථා තත්වය දැකීමට සමාජය අකමැති වෙයි. පකිස්ථානයේ ද මිලිටරි ආර්ථිකය ප්‍රබලය, මිලිටරි ව්‍යාපාර සහ සංවර්ධනය එකට යයි. ලංකා රජය මෑත කාලයේදී පකිස්ථානය සමග ආර්ථික සහ ආරක්ෂක සහයෝගතා සබඳතා තරකරගනිමින් සිටියි. ඒ අනුව ලංකාවේ මිලිටරීකරණය කිරීම උත්සන්න වීමට මෙම සම්බන්ධය බලපානු ඇත. මිලිටරීකරණය කිරීම සඳහා සිවිල් ප්‍රජාව සහ ව්‍යාපාරික ප්‍රජාව ජාත්‍යාලයෙන් තොර, අදක්ෂ, දූෂිත යැයි ප්‍රකාශ කිරීම මගින් රටේ සංවර්ධනයට අවශ්‍ය වන්නේ හිතකාමි ඒකාධිපතිත්වයක් හෝ මිලිටරිය හෝ දෙකම යැයි ඒත්තු ගැන්වීමට පියවර ගැනෙයි. සිවිල්-මිලිටරි සබදතා බොඳ කිරීම ප්‍රජාතන්ත්‍රීය ආයතන සහ සම්ප්‍රදායන් අඩපණ කොට රාජ්‍ය බලය ඒකාධිපති පාලනයක් කරා වර්ධනය වීමට ඉඩ සැළසිය හැකිය. මිලිටරීකරණය කළ පරිකල්පනාව නිව් කාස්ල් විශ්ව විද්‍යලයේ නගරය සහ සමාජය පිළිබඳ මහාචාර්යවර ස්ටීවන් ග්‍රැහැම් Cities Under Siege: The New Military Urbanism (වටලෑමට ලක්වූ නගර: නව මිලිටරි නාගරිකවාදය) යනුවෙන් 2010 දී පළ කළ පොතක කියා සිටියේ ජාතීන් අතර යුද්ධ හීන වීමත් සමග ලොව පුරා රාජ්‍ය ආරක්ෂක ආයතන නගරය දිශාවට, සිවිල් වැසියන්, සමාජීය ව්‍යාපාර, සහ අනෙක් අරගලවලට එරෙහිව හැරෙන බවයි. දැන් යුද්ධයේ රූපක මත් ද්‍රව්‍ය, දුප්පත්කම සහ ත්‍රස්තවාදය බවට මාරුවී ඇත. දේශපාලන සහ ආර්ථික ප්‍රභූ පැළැන්තිය විසින් භූමිය යළි අත්පත් කරගැනීමේ ‘රිවැන්ෂිස්ට්‘ (revanchist) ප්‍රතිපත්ති නව මිලිටරි නාගරිකත්වය සමග බොඳ වෙයි. නව මිලිටරි නාගරිකවාදයට අනුව ආර්ථික සංවර්ධනය සඳහා නගරයේ අවුල නැතහොත් අපිළිවෙළ දුරු කළ යුතුය.“ අපිළිවෙළගත“ ජනගහණයන් තහනම් කිරීම සහ බිහිසුණු ලෙසින් චිත්‍රණය කිරීමේ අධි-තාක්ෂණික මිලිටරීකරණය වූ එළඹුම ප්‍රථිඵල අතින් දේශපාලන සහ ආර්ථික ප්‍රභූ පැළැන්තිය විසින් භූමිය යළි අත්පත් කරගැනීමේ රිවැන්ෂිස්ට් ප්‍රතිපත්ති හා සමාන වෙයි. එහි ප්‍රථිඵලය වන්නේ ඒවායින් දුප්පතුන් සහ “අපිළිවෙළගත “ අය බැහැර කළ හැකි පරිභෝජනයේ සහ දේශපාලන සහ ආර්ථික බලයේ බළකොටු හැදීම යි, නගර ප්‍රභූකරණයට ලක් කිරීම යි, දුප්පතුන්ගේ ඉඩම් අහස උසට නැගෙන මහල් මන්දිර ඉදිකිරීම සඳහා ගැනීම යි. නගරය පිළිබඳ මෙම මිලිටරීකරණය කළ පරිකල්පනාව නගරය පරිභෝජනය සහ ආයෝජනය සඳහා පැකේජ් කිරීම සමග බැඳී පවතින අතර නගරයේ ස්ථාපිත පිළිවෙළ ට තර්ජනය කරන්නේ යැයි සිතන අය දේශපාලන වශයෙනුත් ඉලක්ක කරයි. මිලිටරීකරණය කළ පරිකල්පනාව ලංකාව තුළ දිග හැරෙනු ඇත්තේ කුමන දිශානතියකට ද? පුරවැසියා විසිනි ශක්තිය පුවත් පතේ 2011 නොවැම්බර් කලාපයේ ‘දේශපාලන සටහන‘

කුමුදුගේ තීරුව, නගර සංවර්ධනය, නාගරික සංවර්ධනය

‘කොළඹ නගර සංවර්ධන විවාදය‘
“නාගරික නවීකරණය,“ සිහින පුරවර ගොඩ නැංවීම සහ පුරවැසියන්ට පොඩි එවුන් ලෙස සැළකීම:
ජේන් ජේකබ්ස් ගේ සැළසුම් දර්ශනයෙන් පාඩම්
ගොඩනැගිලි පිරුණු පුරවරයක කටයුතු කරන විට මස් කපන පොරොවකින් කොටාගෙන කොටාගෙන යන්න වෙනව. මම දිගටම ඉදිකිරීම් කරගෙන කරගෙන යනව. එය නවත්වන්න කළ හැකි හොඳම දේ නුඹලා කරපල්ලා.
රොබට් මෝසස් ගේ කියුමක්

සිහින නගරයක් සැළසුම් කිරීම පහසුය; ජීවමාන නගරයක් යළි ඉදිකිරීමට පරිකල්පනාව අවශ්‍ය කෙරෙයි.
ජේන් ජේකබ්ස්


ජේන් ජේකබ්ස් White Horse තැබෑරුමේදී 1961, මෑන්හැට්න්, නිව්යෝක් පුරය
‘කොළඹ නගර සංවර්ධන විවාදය‘ට මැදිහත් වෙමින්, නගර සංවර්ධනයේදී අඩු ආදායම් ලාභී අසල්වැසි ප්‍රජාවන් සම්බන්ධයෙන් ගත යුතු එළඹුම පැහැදිළි කරගනු වස් සහ පොදුවේ නගර සංවර්ධනය පිළිබඳ අපගේ සාකච්ඡාව සරු එකක් බවට පත්කිරීමට නම් අප ඊට පදනම් විය හැකි විග්‍රහයක් නගර සැළසුම්කරණය පිළිබඳ ජාත්‍යන්න්තරව පැවතී ඇති සාකච්ඡාව ඇසුරෙන් සම්පාදනය කරගත යුතුය යන අදහස මම මීට පෙර ඉදිරපත් කළෙමි (බලන්න, “යහපත් නගරය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, විවිධත්වය සහ දුප්පතුන්ගේ අයිතීන් සුරකියි” රාවය, 2011 ඔක්තෝබර් 30). ඒ සඳහා දහනවවැනි සියවසේ අගභාගයේ ඇරඹී විසිවැනි සියවසේ අගභාගය දක්වා ලොව නාගරික සංවර්ධනයේ අධිපති මතවාදයව පැවැති “නාගරික නවීකරණය“ (urban renewal) ට පදනම්වන නවීකාරක සංකල්පීකරණයන් ප්‍රබලව අභියෝගයට ලක්කළ ජේන් ජේකබ්ස් ගේ ජන හිතකාමී නගර සැළසුම්කරණ අදහස් සළකා බැලිය යුතු බව මම යෝජනා කළෙමි. මෙම ලිපියෙන් මා අදහස් කරන්නේ එම කටයුත්තට මුල පුරන්නටය.
නමුත් ඊට පෙරවදනක් ලෙස “දකුණු ආසියානු නගර වාසයට සුදුසු බවට පත්කිරීම: අතීතයෙන් පර්යාලෝකයක්” යන මැයෙන් රාමචන්ද්‍ර ගුහා මෑතදී කොළඹ දී පැවැත්වූ නීලන් තිරුචෙල්වම් අනුස්මරණ දේශනයෙහිදී, පළ කළ මූලික අදහස් කිහිපයක් මෙහිදී සඳහන් කරන්නට කැමැත්තෙමි.
පැට්රික් ගෙඩෙස් ගේ නගර සැළසුම් දර්ශනය
එම මාතෘකාවට ගුහා ප්‍රවිෂ්ඨ වූයේ මෙසේය: “දකුණු ආසියාවේ වෙනත් බොහෝ නගර මෙන් කොළඹ නගරයද මෑත කාලයේදී අත්දුටු ‍කඩිනම් වර්ධනය එහි සමාජීය සහ පරිසරමය නිර්මිතය මත බර පටවා ඇත. මෙම වර්ධනය පුරවැසියන් සහ සැළසුම්කරුවන් යන දෙපිරිසම හමුවේ මතුකරන ප්‍රශ්න ගණනාවකි. ඒ සියල්ලේ හරය වන්නේ නගර වැසියන්ගේ ජීවිත වචනයේ සියලු අර්ථයෙන් වාසයට සුදුසු බවට පත් කරන්නේ කෙසේද? යන්නයි.“ මෙයට පිළිතුරු සොයන්නට ගුහා ඉන්දියාවේ නගර සැළසුම් කෙරෙහි මහත් බලපෑමක් කළ ස්කොට් ජාතික නගර සැළසුම් ශිල්පී පැට්රික් ගෙඩෙස් අනුදත් මූලධර්ම පිළිබඳ සාකච්ඡාවකට යොමුවෙයි. 1921 දී කොළඹ නගරය සඳහා පළමු සැළැස්ම සකස් කළේ ද ගෙඩෙස් බවත් ඔහුගේ අරමුණ වූයේ කොළඹ “පෙරදිග උද්‍යාන නගරය” බවට පත්කිරීම බවත් සඳහන් ය. ගුහා සඳහන් කළ පරිදි ගෙඩෙස් සම්ප්‍රදායට ගරුකළ නමුදු අතීතයට යොමුවූ ප්‍රතිගාමියෙකු නොවීය. එමෙන්ම ඔහු කාන්සාවෙන් යුතු රොමෑන්ටික්වාදියෙක් හෝ උග්‍ර නවීකාරකයෙකුවත් නොවීය.

ගෙඩෙස්
ගුහා දැක්වූ පරිදි, ගෙඩෙස්ගේ නගර සැළසුම් තුළින් දිවෙන කේන්ද්‍රීය තේමා තුනක් වීය. ඒවා නම් සොබා දහමට ඇති ගරුත්වය, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ඇති ගරුත්වය සහ සම්ප්‍රදායට ඇති ගරුත්වයයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට වාදයට ගරු කිරීමෙහි ලා ගෙඩෙස් අවධාරණය කළ කරුණක් වූයේ නගර වර්ධනයෙහි ලා පුරවැසි සහභාගීත්වය තිබීමේ අවශ්‍යතාවයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී නගර සැළසුම්කරුවා අවවරප්‍රසාදිත කණ්ඩායම්වල අවශ්යවතා කෙරෙහි විශේෂ අවධානයක් යොමු කළ යුතුය. ගෙඩෙස්ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රීය ඉවෙහි තව පැත්තක් වූයේ නගරය ‘වැඩි දියුණු‘ කිරීම සඳහා හෝ මෝටර්රිය පදවාගෙන යා හැකිවනු වස් මහා මාර්ග ඉදිකිරීම සඳහා ගොඩනැගිලි අමනෝඥ ලෙස විනාශ කිරීමට ඔහු තුළ වූ විරුද්ධතාව යි. පැට්රික් ගෙඩෙස් ගේ ඉහත අදහස් නගර සංවර්ධනය පිළිබඳ අපගේ වත්මන් අදහස් යලි සිතා බැලීමට අපට කැඩපතක් සපයයි.
පැට්රික් ගෙඩෙස් ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රීය ඉව යනුවෙන් මා හැඳින්වූ දෙයට මුල්විය හැකි දර්ශනයක් පුලුල් සහ ක්‍රමානුකූල ලෙස වර්ධනය කිරීම අපට දක්නට ලැබෙන්නේ අපගේ මෙම ලිපියේ කථා නායිකාව වන ජේන් ජේකබ්ස් ගේ ලිය කියවිලි තුළය. ජේකබ්ස් මෙම අදහස් වර්ධනය කරන්නේ ගෙඩෙස් ගේ ඉහත සදහන් නොවූ සමහර අදහස් ද අයත් වන බව පෙනෙන, ඇමෙරිකාවේ 1950ස් ගණන්වනවිට බලගතු මතවාදයක් බවට පත්වූ “නාගරික නවීකරණය‘ (urban renewal) යනුවෙන් හඳුන්වනු ලැබූ සැළසුම් ගුරුකුළයේ අදහස් තියුණු විචාරක්ෂියට ලක් කරමිනි. “නාගරික නවීකරණය“ පිළිබඳ කතා කිරීමට පෙර ජේන් ජේකබ්ස් කෙටියෙන් වුව හඳුනා ගැනීම වැදගත් යැයි සිතමි. මා පහත ඉදිරිපත් කරන්නේ ජේන් ජේකබ්ස් පිළිබඳ සාහිත්‍යයෙන් සහ ඇය රචනා කළ පොත් සහ ලිපි ලේඛන ඇසුරෙන් ලබා ගත් තොරතුරු සහ අදහස් ය.
ජේන් ජේකබ්ස්: නාගරික දාර්ශනිකාව සහ ක්‍රියාකාරිකාව
ජේන් ජේකබ්ස්
ජේන් ජේකබ්ස් හැඳින්වීමට යොදාගැනෙන, ‘ඇය පුරාවෘත්තයක් බවට පත් නාගරික දාර්ශනිකාවක, නාගරික කල්පනාවිහාරිකාවක ( urban visionary) නගර විඥනියක (urbanist), ලේඛිකාවක සහ නාගරික ක්‍රියාකාරිකාවක වූවාය,’ වැනි විරුදාවලීන් නගර සැළසුම්කරණය පිළිබඳ ඇගේ අදහස් ලොව දිනා ඇති කීර්තියට නිදසුන් ය.
ජේන් ජේකබ්ස් “නාගරික නවීකරණ“ ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳ බලගතු විචාරයක් සම්පාදනය කළාය. ඇගේ මත නූතන සැළසුම්කරණය තුළ අතිමහත් වූ යලි සිතාබැලීමක් ඇති කළේය. පළමුවරට 1961 දී පළ කළ ‘ශ්‍රේෂ්ඨ ඇමරිකානු නගරවල මරණය සහ ජීවිතය‘ (The Death and Life of Great American Cities) නමැති කෘතියෙන් ඇය නගර සැළසුම්කරණය පිළිබඳ තම අදහස් ගොණු කොට පළ කලාය. ඇය එකළ අධිපති නාගරික සංකල්පය බවට පත්ව තිබු පරිපූර්ණ නාගරික ජනාවාස පිළිබඳ මනස් ඍෂ්ටි සහ පැවැති සැළසුම් මතියන් ගැඹුරින් ප්‍රශ්න කළා ය. එම නගර සැළසුම්කරණයේ මූලික ධර්මයනට පහර එල්ල කළාය, සිඳබිඳ දැමුවාය. සැළසුම්කරණය සහ වාස්තු විද්‍යාවේ පදනම් සොළවා ලමින් පළ කළ ඇගේ අදහස් කළ ඉමහත් බලපෑම 2006 දී ඇය මිය යනවිටත් එලෙසින්ම පැවතුණි.
ජේන් ජේකබ්ස් (කන්නාඩි හැඳ) නිව්යෝක් නුවර පෙන් දුම්රිය ස්ථාන ගොඩනැගිල්ල බිඳ දැමීමට එරෙහිව දුම්රිය ස්ථානය ඉදිරිපිට පිකට් කරන ජනයා සමග, 1963 දී.
විසිවැනි සියවසේ මුල සිට, ජේන් ජේකබ්ස් තම අවධානය නගර සැළසුම්කරණය වෙත යොමුකළ 1950 ස් ගණන් දක්වා, අමෙරිකාවේ අධිපතිබවට පත්ව තිබුණේ ‘නාගරික නවීකරණය‘ යනුවෙන් හැදින්වුණු, ‘පර්යාය‘ නැතහොත් ‘පිළිවෙළ‘ පිළිබඳ සිහින දකින ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීන් සහ සැළසුම් කරුවන්ගේ දර්ශනයකි. මෙය නගර අලංකරණ ව්‍යාපාරය කි. එම දර්ශනයට අනුව පළමු තැන ජනයාට නොව ගොඩනැගිලිවළටය. අරමුණ තාර්කිකව, නගරයකෙසේ විය යුතුද යන්න පිළිබඳ වියුක්ත සංකල්පයකට ගැළපෙන පරිදි නගරය යළි තැනීම වන හෙයිනි. ජේන් ජේකබ්ස් මෙම දර්ශනය විවේචනය කිරීමට පෙරමුණ ගත්තේ ය. ස්වභාවික, මිශ්‍ර අසල්වැසි කලාප විකාශණය වීමට හානි කරමින් කෘතිම නාගරික භූ දර්ශණ නිර්මාණය කරන්නට සැළසුම් කරුවන් අතිශය බොහෝ විට උත්සාහ කළ බව විශ්වාස කළ ජේකබ්ස් අසල්වැසි කලාප වෙනුවෙන් සටනට ඉදිරිපත් වූවාය.
ජේන් ජේකබ්ස් ගේ උග්‍ර විවේචනයට එකළ සිටි සියලු ප්‍රධාන පෙළේ නගර සැළසුම් ශිල්පීන් වන ශ්‍රීමත් පැට්රික් ගෙඩෙස් (Sir Patrick Geddes) සහ එබනේසර් හවර්ඩ් (Ebenezer Howard) මෙන්ම වාස්තු විද්‍යාඥයන් වූ ල කොබිසියේ (Le Corbusier) සහ ලුවිස් මම්ෆෝර්ඩ් (Lewis Mumford) ද හසු වූහ. මොවුහු “නාගරික නවීකරණය‘ සඳහා උස් මහල් නිවාස ඉදිකිරීම ඉතා ඉහලින් පිළිගත්තෝ වූහ.
දුප්පත් අසල්වාසී සමූහයන්ගේ උසින් අඩු නිවාස බුල්ඩෝසර් කොට උස් මහල් නිවාස ඉදිකිරීම ජේන් ජේකබ්ස් සමාන කළේ 19 වැනි සියවසේ කායික වෛද්‍යවරුන් තුළ පැවති ලේ ඉවතට ගලායන්නට සැළැස්වීමෙන් රෝග සුවකළ හැකිය යන මිථ්‍යා විශ්වාසයට ය.
ඇගේ ලේඛණ නගර ඉදිකිරීම පිළිබඳ නැවුම්, ප්‍රජාමූලික එළඹුමක් වෙනුවෙන් සටන් කළාය. “නව නාගරිකවාදය“ ට එරෙහිව කුඩා පරිමාණ, වඩා සංවේදී නාගරික සැළසුම් එළඹුමක් සකස් කර ගැනීම යෝජනා කළ ඇය ඒ සඳහා අප ‘දේවල් පවතින්නේ කෙසේද?’ ‘මුඩුක්කු පිළිබඳ ගැටලුව කුමක්ද?’ යනාදිය, පවත්නා තත්වයන් යථාවාදීව දැකීම තුළින් තේරුම් ගැනීමට උත්සාහ කළ යුතු යැයි යෝජනා කළාය. ඇගේ මතය වූයේ අන් සියලු දේවලින් වියෝවූ සෞන්දර්ය එළඹුමකින් නගර සංවර්ධනය දෙස බැලිය නොහැකිය යන්නයි.

ජේන් ජේකබ්ස්, රොබට් මෝසස් නිව්යෝක් නුවර ග්‍රීන්විච් ගම්මානය (Greenwich Village) ආක්‍රමණය කිරීමට ගත් උත්සාහයට එරෙහිව ක්‍රියාකාරිණයක ලෙස, පුවත් පත් සාකච්ඡාවක දී, 1961.
ඇගේ දැක්ම ඇගේ නිව්යෝක් යුගයේ ල කොබිසියේ සහ රොබට් මෝසස් වැනි බොහෝ නගර සැළසුම් කරුවන්ගේ සහ නිලධාරීන්ගේ පරමාදර්ශයන්ගෙන් ඉඳුරා වෙනස් ය. කුඩා පරිමාණයේ සහ අලංකාර අසල්වැසි කලාපවල තැන ව්‍යාපාරික කේන්ද්‍ර ද, මං මාවත්, සහ අහස සිඹින උස් මන්දිර වැනි මහන්තෝන්මාදී නැතහොත් මෙගලොමේනියාමය (megalomaniac) ව්‍යාපෘති විසින් ගන්නා ප්‍රතිපත්තියකට එකළ නිව්යෝක් පුරවරයේ සිටි බලවත් නාගරික කොමසාරිස්වරයෙකු වූ රොබට් මෝසස් අනුග්‍රරහය දැක්වූවේය. මෙම ‘ඒකාකාරභාවයේ තර්ජනය’ යනුවෙන් ඇය හැඳින්වූ විපත තමා වාසය කළ අසල්වැසි කලාපයට එල්ල වූ විට ජේකබ්ස් මේ පිළිබඳ ලියන්නටත් ක්‍රියා කරන්නටත් පටන් ගත්තාය. 1960 ගණන්වල ආරම්භයේ, ඇය වාසය කළ නිව්යෝක් නුවර මෑන්හැට්න් හි ජනාකීර්ණ ග්‍රීන්විච් ගම්මානයමැදින් අධිවේගී මහා මාර්ගයක් ඉදි කරන්නට මෝසස් ක්‍රියා කළ විට ඊට එරෙහිව පුරවැසියන් සංවිධානය කළ ඇය දිගු සටනක ප්‍රථිඵලයක් ලෙස එම ව්‍යාපෘතිය පරාජය කළාය. මෙහිදී මඳකට නැවතී රොබට් මෝසස් ගැන විශේෂ සඳහනක් කිරීම අවශ්‍යය.

රොබට් මෝසස්
නිව්යෝක් නුවර නාගරික සරසවියේ ගුරුවරයෙකු වූ මාර්ෂල් බර්මන් “සියලු ඝණීභූත දේ වාතයට ද්‍රව වී යයි” (All that is solid melts into air) නමැති කාල් මාර්ක්ස් ගේ සුප්‍රසිද්ධ උධෘතය සිරස්තලය කරගත් තම කෘතියේ රොබට් මෝසස් වෙනුවෙන් පරිච්ඡෙදයක් වෙන් කොට ඇත. නිව්යෝක් පුරයේ බ්‍රොන්ක්ස් පේරුවේ ජනාකීර්ණ නිවාසවලින් ගහන වූ අසල්වැසි සමූහයන් විනාශ කරමින් සියලු විරෝධයන් නොතකා අධිවේගී මාර්ගයක් ඉදිකිරීමේ අපකීර්තිමත් කථාන්දරය මාර්ෂල් බර්මන් මෙසේ ලිවීමට එක් හේතුවක් වන්නේ බ්‍රොන්ක්ස් හි වාසය කළ ඔහුට තම කුඩා වියේදී අසරණ ලෙස විඳ දරා ගන්නට සිදු වූ මෙම අතිශය කටුක අත්දැකීම පිළිබඳ ආඛ්‍යානය ලොවට ලියා තැබීම අවශ්‍ය වීමයි. රාජ්‍ය බලයේ අනුග්‍රාහකත්වය ලබා අමෙරිකාව පුරා ක්‍රියාවට නැංවුනු මෝසස්ගේ මෙබඳු ක්‍රියා සිදු වූ හැම තැනම පාහේ අතිමහත් මහජන විරෝධයක් ජනිත කළ නමුත් අන්තිමේදී ඔහු නවත්වන්නට හැකිවන විට අවුරුදු 40 ක් ගතවී තිබුණි.

රොබට් මෝසස් ගේ නගර සංවර්ධන කටයුතු පිළිබඳ මාර්ෂල් බර්මන් තම කෘතියේ කරන සාකච්ඡාව තුළින්, නූතනත්ව ව්‍යාපෘතිය තුළ නවීකරණය පරම අභිලාෂය ලෙසින් ගත් කළ ඇතිවන මහා වියවුල තුළ සියල්ල වෙනස්වීමට ලක්වෙද්දී, අලුත් අලුත් දේ තැනීම සඳහා පවත්නා දේ විනාශ කිරීමට යොමු වෙද්දී, ‘අත්‍යවශය දේ සහ අර්ථාන්විත දේ යනු කුමක්ද?‘ යන්න පිළිබඳ සිතා බැලීමට අප යොමුකරයි.
මාර්ෂල් බර්මන්ට රොබට් මෝසස් නාගරික නවීකරණයේ බියකරු අඳුරු කලාපය නියෝජනය කළේ නම් ඔහු ජේන් ජේකබ්ස් දුටුවේ නූතනත්වය තුළ ජීවිතයේ අර්ථය සොයන ගැහැණුන්ට මිනිසුන්ට එම අරුත නගරයේ ඓන්ද්‍රිය සාමුහික ජීවිතය තුළ දැකීමට මඟ පෙන්වන නාගරික කල්පනාවිහාරිකාවක ලෙසිනි. දැන් අපි නගරය පිළිබඳ ජේකබ්ස් ගේ අදහස් දිශාවට හැරෙමු.
නගරය පරිසර පද්ධතියක් ලෙස
ජේකබ්ස් නගර දුටුවේ ඒවා ප්‍රයෝජනයට ගැණුනේ කෙසේද යන්නට අනුව කාලයාගේ ඇවෑමෙන් වෙනස් වනු ඇති, ඒවාටම හිමි තර්කණයක් සහ ගතිකත්වයක් ඇති, පරිසර පද්ධති ලෙසය. නගරයක සාරය ඇත්තේ අසල්වැසි කලාපවලය, තවද ඒවාට අවශ්‍ය තට්ටු ගෙවල් නොවේ, නිවාස ය. ජේකබ්ස් ට අනුව නගර වැසියන්ට නිවාස අවශ්‍ය වන්නේ එහි සිට වැඩට ගොස් යළි පැමිණ නිදාගන්නා, ඉතිරි කාලය ගෙවා දමන හුදු කාමර පේලි හෝ ගෙවල් ලෙස නොව වාසස්ථාන ලෙස ඔවුන්ට ඒවායේ සැබවින්ම වාසය කරන්නට අවශ්‍ය හෙයිනි. තට්ටු ගෙවල් රැකියා කලාප, විශේෂයෙන් ඔවුන් බොහෝ දෙනෙකු නිරතවන අනියම් රැකියා වලින් දුර බැහැර පිහිටා තිබේ නම් එහි පදිංචි වීමෙන් ඔවුනට ඇති ප්‍රයෝජනය කුමක් ද? මෙම අදහසින් කියැවෙන්නේ නාගරික නිවාස පිළිබඳ සිතීමේදී වැදගත් වන්නේ ජනයා සහ ඔවුන්ගේ යහ සාධනය මිස ජනයාට පෙර සංවර්ධනය තැබීම නොවේ යන්නයි. මෙම ජනයා මහල් නිවාස වල බලෙන් පදිංචි කරවීම ඔවුනට හුරු පුරුදු ජීවිතයට සහමුලින්ම ආගන්තුක දිවිපෙවෙතකට ඔවුන් ඇද දැමීමකි.
නගරයක් සංවර්ධනය කිරීම වෙනත් නගර දෙස බලා කෘතිම අනුකරණයකින් කළ හැකි දෙයක් නොවේ, සැලසුම්කරණයෙන්, සිහින පුරවර නවෝත්පාදනයෙන් කළ හැකි දෙයක් නොවේ යැයි ජේන් ජේකබ්ස් 1958 Fortune සඟරාවට “නගරයේ කඩමණ්ඩිය ජනයා සඳහාය “යන මැයෙන් ලියූ ලිපියකින් ප්‍රකාශ කළාය. නගර සැළසුම්කරණය කළ හැකිහොඳම ආකාරය මහජනයා අද නගරය පාවිච්චි කරන්නේ කෙසේද යන්න බැලීමයි, එහි ශක්තීන් සොයා බලා ඒවායින් ප්‍රයෝජන ගැනීමයි, ඒවා ශක්තිමත් කිරීම යි. නගරය මත අති පිහිතවිය හැකි තර්කණයක් නැත. ජනයා නගරය තනති, අප අපේ සැළසුම් ගළපාගත කළ යුත්තේ ඔවුනට මිස ගොඩනැගිලි වලට නොවේ. තමනට අවශ්‍ය ප්‍රථිඵලය කුමක්දැයි තීරණය කිරීමට ජනයාට ඉඩදෙන්න. ඔවුනට, නගරය යළි ගොඩනැංවීමේ යන්ත්‍ර තමන්ගේ අභිමතයට ගැලපෙන පරිදි අනුගත කොට ගත හැකිය. පුරවැසියන්ගේ අභිමතයට ගැළපෙන පරිදි එය යළි හැඩගැන්වීම යනු අයෝග්‍ය, හෝ ග්‍රාම්‍ය හෝ නොපුරුදු දේට ඉඩ හැරීම නම් එය අභියෝගයේ මිස ගැටලුවේ කොටසක් නොවේ. මේ ජේකබ්ස් ගේ අදහස් ය (Fortune, April 1958 “Downtown Is for People”)
ගර්ට්-යාන් හොස්පර්ස් “ජේන් ජේකබ්ස් ඇගේ ජීවිතය සහ වැඩ“ යන නමින් European Planning Studies සඟරාවට ලියූ ලිපියක නිරීක්ෂණය කළේ ජේකබ්ස් ට අනුව නගරයේ ජීවිතයේ යථාව සමග සැළසුම්කරණයේ න්‍යාය සාදෘශ්‍ය වන්නේ අල්ප වශයෙන් බවයි. සෞඛ්‍ය සම්පන්න නගර ඓන්දිය, අවුලින් පිරි, නිරායාස, ආකස්මිකලාභී (serendipitous) ඒවා වෙයි. ඒවා සඑල වන්නේ, මුලු අසල්වැසි කලාප හෝ මුඩුක්කු ඉවත් කිරීමේ හෝ නගර අලංකරණයේ නාමයෙන් කොන්ක්‍රීට් කාර්යාල, වතු සහ කඩ පිරුණු ප්ලාසාවන්ගෙන් විතැන් කළ ක්‍රමික සංවර්ධන සැළසුම් මත නොව ආර්ථික, වාස්තුරූපී සහ මානව අනේකවිධිතාව මත, ඝනත්වය අධික ජනගහණයන්, ඉඩම් සම්මිශ්‍රක ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගැනීම මතයැයි ජේකබ්ස් අවධාරණය කළාය. (Gert-Jan Hospers, “Jane Jacobs Her Life and Work,” European Planning Studies Vol. 14, No. 6, July 2006)
නගර ප්‍රභූකරණය (gentrification)
බිල් ස්ටයිගවල්ඩ් (Bill Steigerwald) ‘විචාර බුද්ධිය‘ (Reason) නමැති වෙබ් සංග්‍රහයට 2001 දී ජේකබ්ස් සමග කළ සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් “ නාගරික අධ්‍යයන පුරාවෘත්තය ජේන් ජේකබ්ස්, [නගරය] ප්‍රභූකරණය, නව නාගරිකවාදය, සහ ඇගේ දායාදය“ යන මැයෙන් සටහන් කළේය. නාගරික නවීකරණය අනුගමනය කළ ඇමරිකාණු විශේෂඥයන් සහ සැළසුම්කරුවන් ඇමරිකාවේ නගර විනාශ කළා යැයි ඇය මෙහිදී කියා සිටියාය. ජේකබ්ස්ට අනුව කුඩා දේවල්, ළපටි දේවල්, සහ දේවල් නානාප්‍රකාරත්වයක් යම් බලවත් අසාමාන්‍ය විශාල සාර්ථකත්වයක් වෙනුවෙන් කැප කළ හැකිය යන නවීකරණ ආකල්පය කණගාටුදායක දෙයකි, නගර වල ඇති නවෝත්පාදන හැකියාව විනාශ කරන්නකි.
කාලයාගේ ඇවෑමෙන් නාගරික නවීකරණය විනාශකාරීබව මත අඩුවෙන් සහ පිළිසකර කිරීම සහ ආයෝජනය මත වැඩියෙන් පදනම් වූ ප්‍රතිපත්තියක් බවට විකාශනය විය. අද එය බොහෝවිට කුඩා සහ ලොකු ව්‍යාපාර දිරිගැන්වීම් සමග ඒකාබද්ධව බොහෝ පළාත් පාලන ආණ්ඩුවල ඒකාග්‍ර කොටසකි. ඇය දුටු පරිදි, නාගරික නවීකරණය පිළිබඳ ඉතාම නරක දෙයක් වන්නේ එය රාජ්‍ය බලය පෞද්ගලික සංවිධාන වලට වාසි ලබන්නට පාවිච්චි කළ හැකිය යන අදහස හඳුන්වා දීමයි. මෙයට පදනම් වූයේ ස්ථානයක් අලංකාර කරන්නට හෝ වඩා පිළිවෙළකට හෝ ප්‍ර යෝජනවත් ලෙස සකස් කරන්නට රජයට තමන් කැමති ලෙස දේපළ පවරා ගත හැකිය යන අදහස යි. නිව්යෝක් නුවර ඕනෑම පෞද්ගලික දේපලක් වුව නගර කොමසාරිස් මෝසස් ගේ අනුමැතිය ලැබුණේ නම් නුසුදුසු බවට නම් කොට නගර සභාවට පවරා ගත හැකිව තිබුණි.
තම නගරයට ඇලුම් කරන්නෝ, එය වැඩි දියුණු වනු දකිනු කැමැත්තෝ, යහපත් බුද්ධිමත් ලෙස පැරණි ගොඩනැගිලි යළි පාවිච්චි කිරීමට, පුනරුත්ථාපනය ට යොමුවනුඇත. හොඳ තත්වයේ පවතින කිසිදු පැරණි ගොඩනැගිල්ලක් විනාශ නොකළ යුතුය. එබඳු විනාශ කිරීම් කෘරතර බවින් අධිකය, මන්ද යත් නාස්තිකාරබව සහ නොසැලකිලිවන්තබව ප්‍රකාශ කරන හෙයිනි. වෙනස් වීම එනවිට, එය ටිකෙන් ටික සිදුවන්නේ නම්, හෙමින්, ක්‍රමයෙන් විකාසයට පැමිණෙන්නේ නම්, පාලනය නොකෙරුණා වාගේ ස්වභාවික වෙනසක් නම්, එය භාරගැනීමට සමාජයට පහසුයි යන්න ගැන ඇය එකඟ වෙයි. (Bill Steigerwald, “ Urban studies legend Jane Jacobs on gentrification, the New Urbanism, and her legacy“ Reason, June 2001, http://reason.com/archives/2001/06/01/city-views)
මුඩුක්කුවැසියන්ට පොඩි එවුන් ලෙස සැළකීම
මුඩුක්කු සහ මුඩුක්කු වැසියන් පිළිබඳ ගතානුගතික එළඹුම් අතිශයින් පිතෘකල්ප නැතහොත් එම ජනයාට දරුවන්, පොඩි එවුන් ලෙස සැළකීමේ ස්වරූපයක් ගනිතියි ජේන් ජේකබ්ස් තම ‘ශ්‍රේෂ්ඨ අමෙරිකානු නගරවල මරණය සහ ජීවිතය‘ නමැති පොතෙහි තර්ක කළාය . මෙම එළඹුම් පිළිබඳ ගැටලුව වන්නේ ඒවා වියනොහැකි තරම් ගැඹුරු වෙනස් කිරීම අපේක්ෂා කිරීමයි, එසේ කිරීමේදී ඒවා වියනොහැකි තරම් අවිචක්ෂණ විධි තෝරා ගැනීම යි. මුඩුක්කු ජයගන්නට නම්, අප මුඩුක්කු වැසියන් තම ස්වයං-ඵල ප්‍රයෝජනයන් වටහාගැනීමෙහි සහ ඒවා ක්‍රියාවට නැංවීමේ ලා සමත් ජනයා ලෙස සැළකිය යුතුය, ඔවුහුම නිසැකවම එවැනි අය වෙති. මුඩුක්කුවලම පවතින ප්‍රතිජනනය සදහා වන බලයන් පැහැදිළිව දකින්නට, ඒවාට ගරුකරන්නට, සහ ඒවා මත ගොඩ නගන්නට අප කටයුතු කළ යුතු වෙයි, එය සැබෑ නගරවල ප්‍රත්‍යක්ෂවම ප්‍රථිඵල දරයි. මෙය, ජනයා වඩා යහපත් ජීවිතයක් කරා ගෙනයන අනුගාහක (patron ) සම්බන්ධයක් ගොඩ නැංවීමට හාත් පසින් වෙනස් දෙයකි, අද සිදුකෙරෙමින් පවතින දෙයට ත් හාත් පසින් වෙනස් දෙයකි යැයි ජේකබ්ස් කියා සිටියා ය. එය හැමවිටම ආරම්භ වූයේ අසල්වැසි ප්‍රජාවක් මුඩුක්කුවක් දැයි දැකීමට කෙරෙන අධ්‍යනයකිනි. එවිට ඔවුනට එය බුල්ඩෝසර් කරන්නට හැකිය, එය සංවර්ධකයන්ගේ අතට වැටෙනු ඇත, ඔවුන් විශාල මුදලක් උපයනු ඇත.
විතැන් වීම ජනයාට මූල්‍ය වියදම් පමණක් නොව සමාජීය සහ චිත්තවේගී වියදම් ද ඇති කරයි. මුඩුක්කු කඩා බිඳ දැමීම යනු සමාජීය ජාලයන් කඩා බිඳ දැමීමකි. මෙම ජනාවාස වල ප්‍රබල සමාජ බැඳීම් තිබේ. ඒවා ජනයාට දුෂ්කර අවස්ථාවන් මැඩපවත්වා ගැනීමට උදව් කරන අතර, අනන්‍යතාව පිළිබඳ සහ තමන් ප්‍රජාවකට අයිතිය යන හැඟීම ලබාදෙයි. බොහෝවිට ප්‍රජාවන් විසිරීම, මිතුරන් සහ ඥාතීන්ට ඇති ඉතා කිට්ටුකම අහිමිවීම උදා කරයි. විතැන් වීම ජනයාට, විශේෂයෙන් ලා බාල දරුවන්ට සහ වයෝවෘද්ධ අයට බරපතළ මානසික ක්ෂතිය ඇති කළ හැක.
ජේකබ්ස් තර්ක කළ පරිදි මුඩුක්කු වැසියන්ගේ ජීවිතය සැබෑ ලෙස වැඩි දියුණු කිරීමේ ක්‍රියාවලිය වන්නේ නවීකරණ ව්‍යාපෘති මගින් මුඩුක්කු වෙනත් තැනකට ගෙනයාම හෝ පොතේගුරුවාදී සැළසුම්කරණයේ එන මුඩුක්කු සිරකිරීමේ භාවිතාවන් හෝ වෙනුවට මුඩුක්කු වැසියන් එවායේ රැඳී සිටිමින් තම අසල්වැසි ප්‍රජාවන් වැඩිදියුණු කරන තත්වයට පත්කිරීම යි. මෙය කළ හැකි විධිය වන්නේ මුඩුක්කුවල වසන තනි නේවාසිකයන්ගේ ජීවිත වල ගුණයේ අඛණ්ඩ දියුණු කිරීම් කරනු ඇති ක්‍රමික, ටිකෙන් ටික වැඩිවන ධනයෙනි. ආර්ථික සහ සමාජීය කඩා කප්පල් කිරීමේ වියදම් ඉතා ඉහළය.
මුඩුක්කු වැසියන් නගරයේ අසල ප්‍රදේශ වල නිවාස ව්‍යාපෘතිවල ප්‍රතිස්ථාන ගත කිරීම මුඩුක්කු “ගැටලුව“ විසඳනු ඇත යන්න මිථ්‍යාවකි. සැබෑව නම් මුඩුක්කු වැසියන් තම මුල් නිවාස වලින් සහ රැකියා අවස්ථාවලින් දුරින් යලි පදිංචි කිරීම සාමාන්‍යයෙන් සාර්ථක නොවේ යන්නයි. නාගරික දුප්පතුන්ට තමන් පදිංචි ස්ථානය තීරණාත්මක ලෙස වැදගත්ය. රැකියා අවස්ථා කරා පහසුවෙන් ළගා විය හැකි නගරය ආසන්නව සිටීම ඔවුනට අවශ්‍ය වෙයි. අඩු ආදායම් ජනයා සඳහා ඉහළ නැඟෙන තට්ටු නිවාස තැනීම අපරාධ, මත් ද්‍රව්‍ය හෝ මැර කල්ලි නැති කිරීමේ මඟක් නොවන බව වෙනත් රටවල් මේ පිළිබඳ ලැබූ අත්දැකීම් වලින් උගත හැකිය. වෙනත් ඒවා අතර, අමෙරිකාවේ චිකාගෝ නුවර තට්ටු නිවාසක්‍රම පිළිබඳ අසාර්ථක අත්දැකීම් මේ සම්බන්ධයෙන් ලොව ප්‍රකටය (www.citiesalliance.org).
ජේන් ජේකබ්ස් ගේ ඉහත විග්‍රහයෙන් මතු කෙරෙන පරිදි කළ යුත්තේ නගරයේ පහසුකම් අඩු ජනාවාස තම වාසස්ථාන බවට පත්කොට ගත් ජනයා ඒවායින් එළවා නගරය පිරිසිදු කිරීම නොව මෙම පරම්පරාණුගත ජනාවාස වලට නවයෞවනභාවයක්, පුනර්ජීවනයක් ලබාදීමයි. බොහෝ මුඩුක්කු ඓන්ද්‍රය, දක්ෂ ලෙස යෙදූ, උපාය දක්ෂ, විචක්ෂණ නාගරික පද්ධති ලෙසින් පිළිගැණෙයි. කළ යුතු දෙය නම් කෙසේ හෝ ඒවාට ගරුකොට ඒවා වැඩි දියුණු කිරීමයි. ඒවායේ යටිතල පහසුකම් දියුණුකිරීම, සේවා සැපයීම, ප්‍රජා පහසුකම් සැපයීමයි.
මේ සඳහා ඇති සරල විසඳුම නම් ඔවුන් සිටින තැනම ‘ප`මාණවත් ඉඩකඩ හා මූලික පහසුකම් ඇති කරගනු හැකිවන පරිදි‘ තම නිවාස වැඩි දියුණු කරගන්නට ඔවුනට උදව් වීමයි. මුඩුක්කු වැඩි දියුණු කිරීම එක් වරකට එක් පියවරක් බැගින් ගෙන කළ යුත්තකි. මුඩුක්කු ටිකින් ටික වැඩිදියුණු කිරීම අද ලොව පුරා පිළිගත් ප්‍රතිපත්තියයි.
මුඩුක්කු වැසියනට අනෙකුත් පුරවැසියනට හිමි ආර්ථික, සමාජීය, ආයතනික සහ ප්‍රජා සේවා, ඉඩම් භුක්තිය පිළිබඳ නීතිමය සේවා, යටිතලපහසුකම්, අපරාධ මර්ධන සේවා සහ අධ්‍යාපනය සැපයිය යුතුය. ඒවාට මූලික සේවා, විදුලිය, ජලය, වැසිකිළි සහ සනීපාරක්ෂක පහසුකම් සැපයීම පළමු පියවරයි. මෙම කටයුතු සමුපකාර ක්‍රමයෙන්, අදාල සියලු පාර්ශ්වයන් අතර – වැසියන්, පුජා සමූහ, ව්‍යාපාරිකයන් මෙන්ම පළාත් බද සහ ජාතික මට්ටමේ අධිකාරීන් අතර සහයෝගීතාවෙන් ක්‍රියාත්මක කළ හැකිය.
මෙබඳු පුනර්ජීවන ව්යාතපාර ජනයාගේ සාමුහික ශක්තීන් අවධි කිරීමෙන් සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අත් දැකීම ජේන් ජේකබ්ස් ගේ අදහස් පසුබිමෙහි පසුගිය දශක ගණනාවක් තිස්සේ ලොව හැම කලාපයකින්ම අසන්නට ලැබී තිබේ. මුඩුක්කු වැසියන් ගේ අසල්වැසි ප්‍රජාවන් වැඩිදියුණු කිරීම ලොව විවිධ තැන විවිධ ආකාරයෙන් – සමූපකාර, මහජන ආයතන සහ වෙනත් ලාභ නොලබන ඉදිකරන්නන් විසින් දැන් කාලයක් තිස්සේ කරගෙන ගොස් තිබේ (උදාහරණ වශයෙන්, බලන්න, තාක්ෂණය පිළිබඳ මැසචුසෙට්ස් ආයතනයේ වාස්තු විද්‍යා සහ සැළසුම්කරණය පාසලේ ලෝක බැංකුව සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ වාසභූමිය ආධාරයෙන් පවත්වා ගෙන ගිය නාගරික ජනාවාස පිළිබඳ ව්‍යාපෘතිය http://web.mit.edu/urbanupgrading/upgrading/index.html සහ කැනඩාවේ මැක්ගිල් විශ්ව විද්‍යාලයේ වාස්තු විද්‍යා පාසලේ සිසුන් සම්බන්ධ වූ එවැනි ව්‍යාපෘති http://www.mcgill.ca/mchg/pastproject/urban).
මෙම අත්දැකීම් අපට පවසන්නේ, මුඩුක්කු ඇතිවීම ට කල් පවත්නා විසඳුම් සෙවීමට නම් අප පළමුව, ‘නාගරීකරණය සිදුවන්නේය‘ යන්න පිළිගෙන ඒ සඳහා සැළසුම් කළ යුතුය යන්නයි. ඒ සඳහා ඉඩම් තෝරාගෙන පදිංචි කිරීම් සැළසුමකට අනුව කළ යුතුය. පදිංචි වී තමන්ට එහි ජීවත් වීමේ අයිතිය ඇතැයි හැඟුණු විට ජනයා තම නිවාසයන්හි සහ සේවාවන් වෙනුවෙන් ආයෝජනය කරනු ඇත. කල් යත්ම ප්‍රදේශය ටිකින් ටික වැඩි දියුණු වනු ඇත. වැඩි දියුණු කිරීම්, සඳහා අයිතිය, හිමිකම් පිළිබඳ හැඟීමක් අවශ්‍ය කෙරෙන අතර, එය ප්‍රදේශයේ ඇතුළත ආයෝජන ඇති කිරීමට හේතුවෙයි, ප්‍රජාවේ ගතිකයක් නිර්මාණය කිරීම ඉලක්ක කරයි. (බලන්න, www.citiesalliance.org)

නාගරික සැළසුම්කරණය: බිඳ භෙළීම සහ යළි ඉදි කිරීම වෙනුවට පුනරුත්ථාපනය

නාගරික නවීකරණය අඩු ආදායම් නිවාස ඉවත් කිරීමේ මානව, සමාජීය, සහ ආර්ථික පිරිවැය සෙමින් සෙමින් හඳුනා ගැනීමත් සමග බිඳ භෙළීම සහ යළි ඉදි කිරීම, පැල්පත් වතු බුල්ඩෝසර් කිරීමේ සිට යලි පදිංචි කිරීම දක්වා වූ විසඳුම් වෙනුවට ක්‍රම කමයෙන් පුනරුත්ථාපනය කිරීම ක්‍රියාත්මක කිරීමට යොමුවිය. කුඩා පරිමාණ වැඩ සටහන් මගින් සමාජීය නවීකරණය, අසල්වැසි ප්‍රජාවන් සංරක්ෂණයට සහ නිවාස පුනරුත්ථාපනයට යොමු විය. 1970 ගණන් වල නාගරික පුනර්වන ව්‍යාපාරයත් සමග ඇරඹි නිවාස පුනරුත්ථාපනය ඇමරිකාවේ නාගරික නවීකරණයේ ප්‍රධාන ක්‍රියාකාරකම බවට පත්වීය. යුරෝපයේ ද ඇමෙරිකාව හා සමාන රටාවක් දක්නට ලැබුණි. මුල් අදියරේ සිදුවූ තට්ටු නිවාස, පේළි ගෙවල් ඉදිකිරීම වෙනුවට සංරක්ෂණය සහ පුනරුත්ථාපනය ඉදිරියට පැමිණයේය. හොං කොං සහ සිංගප්පූරුව වැනි රටවල්ද මහා පරිමාණ මුඩුක්කු ඉවත් කිරීමේ සිට ඇතුල් – නගර ප්‍රතිසංස්කරණය, මහජන නිවාස ප්‍රතිසංවර්ධනය පිළිබඳ ක්‍රියාමාර්ගයන් කරා මාරු වීය. සංවර්ධිත මෙන්ම සංවර්ධනය වෙමින් පවත්නේ යැයි කියන රටවලද නාගරික නවීකරණය පිළිබඳ ප්‍රතිපත්ති පරිණාමය එකම රටාවකට සිදුවිය. කඩාබිඳ දැමීම සහ ප්‍රතිනිර්මාණ එළඹුමක සිට පවත්නා ව්‍යුහයන් අලුත් වැඩියා කිරීම කෙරෙහි යොමු වූ වඩා මෘදු, සමාජීය දිශානතිගත එළඹුමක් කරා ක්‍රමිකව පරිණාමය වීම දකින්නට ලැබ ඇත. (බලන්න, කැනඩාවේ මැක්ගිල් විශ්ව විද්‍යාලයේ වාස්තු විද්‍යා පාසලේ සිසුන් බීජිං නගරයේ අසල්වැසි කලාප පුනර්වනය කිරීමේ ව්‍යාපෘති වාර්තාව, http://www.mcgill.ca/mchg/student/neighborhood
) එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව ජනාවාස වැඩසටහන නැතහොත් එක්සත් ජාතීන්ගේ වාසභූමිය (UN Habitat) මුඩුක්කු වැඩි දියුණු කිරීම පිළිබඳ කටයුතු කරයි (බලන්න, http://www.unhabitat.org/pmss/listItemDetails.aspx?publicationID=1156 ) ලෝක බැංකුව පවා පසුගිය අවුරුදු 25 කට වැඩි කාලයක් තිස්සේ නාගරික වැඩි දියුණු කිරීමේ ව්‍යාපෘති විශාල සංඛ්‍යාවකට සම්බන්ධ වී ඇත (බලන්න, http://siteresources.worldbank.org/INTUSU/Resources/cdd-urban-upgrading.pdf)
ඉතින්, මෙම සියලු අත්දැකීම් හමුවේ ලංකාවේ නාගරික නවීකරණය ක්‍රියාත්මක කිරීමෙහි ලා අප ගත යුතු මඟ කුමක් ද? මට මෙහිදී යලි සිහිපත් කළ හැක්කේ මෙම ලිපියේ ඉහත සඳහන් කෙරුණු ජේන් ජේකබ්ස් ගේ අදහසකි. එනම්, ‘සිහින නගරයක් සැළසුම් කිරීම පහසුය; ජීවමාන නගරයක් යළි ඉදිකිරීමට පරිකල්පනාව අවශ්‍ය කෙරෙයි‘ යන්නයි. ජේන් ජේකබ්ස් අපට පෙන්වා දී ඇති පරිදි නාගරික නවීකරණය නගර වැසියන් නාගරික පරිසරය ප්‍රත්‍යක්ෂ කරගන්නා සහ අත්දකින ආකාරයද වෙනස් කරයි. මිනිසුන් සහ නගරය අතර ඇති මනෝවිද්‍යාත්මක සහ භාවාත්මක සබඳතා ද වෙනස් කරයි. නාගරික පරිසරය නිර්වචනයෙහි ලා වඩාත්ම වැදගත් අංග අතර විවිධත්වය සහ අවිච්ඡින්නතාව පිළිගැනී ඇත. නගරයේ දුප්පතුන් සහ පොහොසතුන් වසන ප්‍රදේශ යාබදව තිබීම මෙම විවිධත්වයේ අංගයකි. අවකාශයේ අවිච්ඡින්නතාව නගරයේ ජීවිතය යථාවක් ලෙස අත්දැකීමට අත්‍යාවශ්‍යය. ප්‍රජාවේත්, නාගරික ප්‍රජාවේ සාමාජිකයන් දරාසිටින ඉතිහාසයේත්, ස්වභාවධර්මයේත් ප්‍රතිරූපයත්, අවිච්ඡින්නතාව පවත්වා ගෙන යාම නාගරික නවීකරණය අරමුණු කළ යුතුය. නගර නවීකරණයේදී, නගරයේ අනන්‍යතාව, ප්‍රජාව, පලාත්බද සංස්කෘතිය, සහ ස්වභාවික සහ ඉදිකළ පරිසරයන් රැකගත යුතුය. පුද්ගලයාගේ සහ ප්‍රජාවේ භෞතික සහ මානසික යහ පැවැත්ම අරමුණු කළ යුතුය. මේවා නොසළකා හැරීම “ප්‍රගතියේ“ සහ නවීකරණයේ නොවැළැක්විය හැකි ඵලවිපාක ලෙස සළකා පහසුවෙන් ඉවත දැමිය හැකි දෙයක්ද?

Saturday, November 12, 2011

Cartoon of the day

Daily Mirror , Cartoon of the day

 

E-mailPrint


Little chance of Lanka becoming knowledge hub: FUTA

Daily Mirror, FRIDAY, 11 NOVEMBER 2011 21:00 Local universities are facing a brain drain and will not be able to achieve the government’s goal of turning Sri Lanka into a South Asian knowledge hub as the academic staff has not received their wage increments promised by the government, the Federation of University Teachers Association (FUTA) said today. FUTA spokesman Mahin Mendis said only 25 per cent of the academic staff in local universities were doctoral degree holders and that if the universities were to retain the PhD holders the government should ensure that they received the increments owed to them. “You can’t call a university a university if it is not run by PhD holders. If we are to have the highest qualified academics in our local universities they should be paid accordingly,” Dr. Mendis said. The 2008 Prof. Malik Ranasinghe-Jeffrey Committee set up to inquire into salary anomalies of university academic staff had recommended that salaries of senior professors be increased to Rs.168,750. Dr. Mendis said this recommendation has not been implemented and that instead the academics have only received a 25 per cent conditional allowance for research and development and an increase in academic allowances. “We have only received an interim solution which is no solution at all. It is not acceptable, but should be urgently fulfilled if not there will be a crisis in 2012” he said. Dr. Mendis said only one per cent of the country’s national income was allocated for higher education in Sri Lanka but it should be increased to six per cent. He said Sri Lanka was one of the South Asian countries that invested the least in higher education. “Even if investments in higher education are increased to six per cent we will still be the lowest investor in education as other countries in the region allocate much more,” Dr. Mendis said. (Olindhi Jayasundere)

Prof Savitri Goonesekere’s whiff of grapeshot


by Rajiva Wijesinha

I was pleasantly entertained by Prof Savitri Goonasekere’s references to myself and Dayan Jayatilleke in her long critique of recent developments with regard to Higher Education. The thrust of the article is to attack the reforms proposed by the Minister, S B Dissanayake. Apart from Minister Mervyn Silva, the only two individuals referred to disparagingly by name are Dayan and myself.


I was reminded on reading this of the attack on Minister Dissanayake in the recent US review of Human Rights in Sri Lanka. Apart from Ministers Wimal Weerawansa and Douglas Devananda, two individuals the Americans in general would love to hate, S B was the only Minister mentioned by name. As I wrote at the time, there seemed no obvious reason to hate S B, so that the reason for the attack, prepared I believe by the less civilized elements in the U S Embassy, was probably the flirtation they were carrying on with the JVP. The JVP were doubtless as cynical in their reasons for accepting the advances made, though perhaps that little side-show has been suspended by other developments in the JVP now.


Saner elements in the West, as I have had proven again and again in conversation, have a much higher opinion of S B, and believe as I do that his efforts to reform the University system must be supported. They may not of course agree with all his initiatives, but by and large they recognize that he is an effective Minister with very progressive ideas, and that unless his reforms are expedited, education and thus society in Sri Lanka will not move forward as demanded by the current world situation.


Just as those who prepared the US Report on Human Rights realized that denigration of S B was a way of attacking reform, so too it would seem that Prof Goonesekere, with some intellectual confusion regrettable in one of her renown, thinks attacking Dayan and me would be useful in pursuing her ends. The gratuitous reference to Mervyn Silva, the only member of the government mentioned by name in this article, is typical of propaganda techniques unworthy of a distinguished academic.


Whilst I am sure Dayan can look after himself, and I trust he will do so in his usual incisive prose, I must point out that Prof Goonesekere is really rather childish in suggesting that what I wrote might be ‘a subtle endorsement to (sic) the creation of a para military force within universities and among youth groups’. I hope entirely innocently, she confuses two things, with no regard for either facts or chronology. First she cites a document of the Friday Forum to criticize the recent ‘much publicized leadership programme for new students’. It is a pity she did not consult, instead of the antediluvian alliance, the students of her old school who participated in the programme, or its Principal, who have made clear how successful that programme was.


Then she claimes that there is ‘a proposal for the Ministry of Defence to integrate a "cadet programme" into English teacher training for schools that come under the Ministry of Education. Since her evidence for this, as is apparent from the rest of the article, is something I wrote, it is a pity that she has not read carefully. What I mentioned was that ‘the Education Ministry seems to have put a stop to the heartening initiative of the Secretary of Defence to commission Tamil officers into the Cadet Corps through a programme of training teachers of English’. The poor woman obviously failed to register that there had been a programme previously, that it was for commissioning Tamil officers into the Cadet Corps, and that those officers were to be deployed as English teacher. For those who are not aware of this, it relates to a scheme whereby, even at the height of the conflict, the Ministry of Defence affirmed its commitment to a multi-ethnic army by recruiting Tamils into the Cadet Officer Corps. Why Prof Goonesekere confused this with a cadet programme in English teacher training for schools is incomprehensible, unless prejudice has trumped her undoubted intelligence.


She goes further lower down in her article, in attacking as possibly subtle paramilitarization, my suggestion of catch up education arranged by the military. She claims there is no explanation ‘as to why the military should undertake this work’ but I had pointed out that the idea arose from the successful pre-university course, that combined a range of skills in addition to learning. The para is worth citing in full –


‘In a practical way, such training could offer basic qualifications involving languages plus vocational and aesthetic training, with a package that would allow those who were interested to obtain the six passes at Ordinary Level that would qualify them to join various branches of government service. A more streamlined approach to catch up education can easily be devised, which would also ensure the psycho-social attention, including through cultural activities and sports, that many in the region may require. ‘


While there are doubtless other ways in which such programmes could be offered, I don’t suppose Prof Goonesekere has thought either of the problem, or of any alternatives. This is typical of an approach that criticizes efforts at reform, having singularly failed to promote any when exercising authority herself. Instead she seems determined to denigrate those who do promote much needed reforms, which she herself used to agree were needed, even though she had neither the capacity nor the determination to promote them. Her snide comments about her successor as Vice-Chancellor in Colombo, a lady who had taken the University forward in a number of ways, are characteristic of someone whose elevation to the position of Vice-Chancellor, and her dashing of the hopes of those who saw her as a breath of fresh air, exemplified Parkinson’s Law about people rising to their level of incompetence. She was of course, I have been told, a splendid Professor of Law at the Open University.


Prof Goonesekere’s confusion is apparent in her misdating of efforts at reform, and when she talks of Dr Tara de Mel and Prof R P Jayewardene being senior bureaucrats in the Ministry of Higher Education when Richard Pathirana was Minister. Richard Pathirana ceased to be a Minister in 2000. Tara headed a task force during Minister Pathirana’s time, then became Secretary of Education in 2000, and only took on Higher Education as well when the Ministries were combined again in late 2001. Prof Jayawardene was Secretary of the joint Ministry earlier, but took on Higher Education alone when the Ministries were split in 2000. The IRQUE Project was conceived in Tara’s time, but only became operational after the UNP government took over, which led to its distortion as Prof Goonesekere’s indicates.


This may just be carelessness. More worrying is Prof Goonesekere’s lack of intellectual rigour in her critique of Dayan and me as having taught in State universities and suggesting that we have forgotten the horrors of the late eighties. We have not done so and, unlike Prof Goonesekere who continued to hold office in the university system at the time, we made our opposition clear at the time. I believe Prof Goonesekere shared my view of the enormities of what the Jayewardene government was up to, but whereas I resigned from my university position and campaigned actively against the 1983 referendum, Prof Goonesekere stuck to her exalted position within the system. I make no criticism of this, for she had a young family to look after, and I have always accepted that my own resignation was not a great sacrifice since I could survive quite happily by teaching English.


But the holier than thou attitude she now adopts, scattering her grapeshot at unnamed University officers, is really rather sad for a distinguished lady who once told me, when I asked her to take a greater interest in the Board of the Bandaranaike Centre for International Studies on which she served together with Dr Jayatilleke and myself, that her grandchildren were of greater importance. She should stick to her preferred list, instead of doing down one of the most effective and imaginative Ministers we have.

Friday, November 11, 2011

කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යාවක් අත්තනෝමතික ලෙස පංති තහනමට ලක් කෙරේ

 



කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ ශාස්ත‍්‍ර පීඨයේ දෙවන වසර ඉගෙනුම ලබන මාධවී මධුෂානී ශිෂ්‍යාව, උපකුලපතිවරියට දුරකථනයෙන් කතාකර සිය ගැටළුවක් ඉදිරිපත්කිරීම නිසා විනය පරීක්‍ෂණයකට කැඳවා ඇත. ඇය විනය විරෝධී අයුරින් හැසිරුනේ යැයි කියමින් ඉතාමත් සාහසික අන්දමින් ඇයගේ දෙමාපියන්ට හා ඇය ඉගෙනගත් පාසලට ලිපි යැවීමට කටයුතු කර ඇත. එම නිසා එම ශිෂ්‍යාව දැඩි අපහසුතාවකට පත්ව ඇත.

උපකුලපතිවරියගේ මෙම ක‍්‍රියාව අප දැඩි පිළිකුළෙන් යුතුව හෙළා දකින අතර මෙවැනි අයුත්ති සහගත දේ යළිත් සිදු නොවීමට නම් විශ්වවිද්‍යාල පාලකයන්ගේ මෙවැනි විකෘති සහගත හැසිරීම් රටට හෙලිදරවි කළ යුතුය.

පසුගිය 25 වනදා වනවිට දෙවන වසර සිසුන්ට සියලූම නේවාසිකාගාරවලින් ඉවත් විමට දැනුම් දී තිබුණි. බොරලැස්ගමුවේ පිහිටි කාන්තා නේවාසිකාගාරයේ ශිෂ්‍යාවන්ට මෙසේ ඉවත්වීමේ දී ඔවුන්ගේ බඩු බාහිරාදිය ඉවත් කරගැනීම සඳහා විශ්වවිද්‍යාලයේ බස්රථය ලබාදීමට මුලින් එකඟ වී තිබුණද ප.ව.5.30 වන විටත් එය නේවාසිකාගාරය වෙත පැමිණ නොතිබූ හෙයින් මෙම ශිෂ්‍යාව මේ පිළිබඳව මුලින්ම නේවාසිකාගාර පාලකතුමියටත්, විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්යවරයකුටත් දැනුම් දී විසඳුමක් නොලැබීම නිසා පසුව උපකුළපතිතුමියට දුරකථනයෙන් අමතා මේ පිළිබඳව විමසා ඇත.

එහිදී ඒ පිළිබඳව තමන්ට වගකීමක් නැතැයි පවසා දුරකථනය විසන්ධිකර ඇති එතුමිය, පසුව ශිෂ්‍යාවට දුරකථනයෙන් අමතා ඇයගේ නම, ලිපිනය, පීඨය පිළිබඳව තොරතුරු ලබාගැනීමෙන් ඉක්බිති, එතුමියට කතා කිරීම නොකළ යුත්තක් බවත් ඒ නිසා ඉදිරියේ දී විනය පරීක්ෂණයකට මුහුණදීමට සිදුවනු ඇති බවත් තර්ජනාත්මකව පවසා ඇත. විනය පරීක්ෂණය සඳහා ලිපි යවා ඇත්තේ ඉන් අනතුරුව වන අතර මෙම සිදුවීම විශ්වවිද්‍යාල තුළ සිසුන්ගේ නිදහස හා ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය පෙන්වන පැතිකඩක් වේ.


U’grads allege female student in trouble for calling VC



by Dasun Edirisinghe

Undergraduates allege Vice Chancellor of the Colombo University, Prof. Kshanika Hirimburegama is targeting a second-year female student for seeking an explanation from her regarding the recent undue delay in the bus available for students.


Responding to a query by The Island, Convener of the Inter University Students Federation (IUSF) Sanjeewa Bandara said that the decision to hold a disciplinary inquiry was a move by the university administration to suppress the student community. Bandara alleged that the university administration had gone to the extent of writing to her parents and her school in a bid to embarrass her.


Bandara said that the university administration had reacted angrily to the student’s telephone call to the VC on Oct. 25 after the closure of the Management Faculty following a clash between two factions. She had called the VC from the university’s female hostel in Boralesgamuwa.


Bandara claimed that the VC had cut off the line saying it was not under her purview.


Vice Chancellor Hirimburegama told The Island that there was nothing wrong in students contacting her over the phone seeking relief. She said the student had sounded very rude over the telephone demanding to know why the bus was late. She said students should not be allowed to act in such a highhanded manner.

Wednesday, November 9, 2011

Educating Genertion Y

lmd.lk, Contemporary Perspectives

Anoma Pieris assesses the impact of the media revolution’s offspring
and asks whether the books we know so well will eventually perish.


With the final film of the Harry Potter series released earlier this year, the phenomenon that changed a generation drew to a close. Voldemort is dead, author J. K. Rowling has made her millions and a cult equivalent to those that follow Star Trek or Star Wars is being studied by theorists and analysts. More significantly, at a time when e-books and websites are swallowing up conservative publishers, the book in hardcopy form made a comeback, provoking a resurgence in reading. But many of us ask, for how long?
The closure of Borders and its local partner Angus & Robertson in Australia provoked much discussion on this subject in a country that is known for its large number of independent booksellers. There are those who celebrated the departure of big bookstores that pushed out many small businesses with their lifestyle marketing concept; but at the same time, e-books will be the way of the future. University libraries, international journals and some international publishers have already made the shift.
Personally, I bemoan the loss of the hard copy. Although the only luggage I ever lugged around the world in the past two decades were book boxes; and they usually accumulate over time and are heavy to carry, but I must profess my true love of books. I love the smell of new books and the feel of old books. I buy most of my books second-hand.
Will these wonderful artefacts go the way of architectural drawing-boards and T-squares? It will depend on Generation Y.
The generation that grew up with Harry Potter is now in its 20s, entering universities or making inroads into the workplace, both environments increasingly dominated by digital media. In universities, courses are largely web-dependent with readings, lectures, assignments and submissions occurring through websites. Classes for 300 students, for example, can depend on the timely dissemination of material to individual students via the web.
As universities and even schools depend on students having laptop computers, education is far more structured and consequently more democratic in its reach. As China and India produce a large and education-hungry middle class, the demand for local universities will grow along with the technologies that will make the education of large numbers feasible.
These are the children of the media revolution.
Educating Gen Y has provoked the complete transformation of institutional culture. A generation ago, a lecturer could walk into a theatre and deliver a lecture based on prepared notes. He or she might put together a couple of slides or rely on diagrams presented on an overhead projector, which were prepared the previous night. Today, all my course material has to be uploaded two weeks before class begins. Students enrol and choose their tutorial groups online.
All my lectures are pre-prepared as digital presentations, with copyrights indicated on every slide – and they are recorded as I speak. Online discussion groups linked to my subjects makes learning simultaneously distant and intimate. The pressure to design, structure and deliver comprehensive learning material is tremendous. Indeed, the work that an average academic puts into teaching has grown exponentially, as have the numbers of students and their demands.
The media used in teaching has also changed significantly in the past 10 years. In school and in university, we used blackboards and coloured chalk. Today, we use Smart Boards which are connected to computers and allow us to project and draw on images. We depend increasingly on film clips, web links and online data which broaden the scope and delivery of subject material. The speed at which these media change is also quite staggering.
Twenty years ago, we used clumsy computer programmes, while today we work magic with the touch of a button. In architecture, the area in which I predominantly teach, advanced versions of digital modelling software are released almost annually, making 3-D modelling, laser cutting of physical models and publisher-ready layouts everyday student practices. The demand to teach these skills is overwhelming, and universities find it hard to deliver digital-skills training while providing intellectual stimulation.
Certainly, digital education has its shortfalls. Firstly, it means that your children spend a lot more time in front of a computer and are far less streetwise or hands on than children of previous generations. They are intellectually more literate and have access to more information internationally; but while this gives them breadth, they may be shallower learners. They may, for example, depend on sites like Wikipedia or worse still, blogs and news media for their knowledge of the world. They may find it harder to tell truth from fiction.
Certainly, this internet age is rife with plagiarism, and even as the speed at which work can be copied increases, the liabilities attached to plagiarism intensify. To elaborate, copying, quoting without attributing or citations or reproductions of any creative work without permission is illegal in a world where blogs, websites and even online publications freely reproduce both fact and fiction across the public domain. Reliable sources of information are hard to come by.
Generation Y is certainly more needy. Frequently being single or one of two children, and used to being the focus of the family environment, they are more demanding with greater self-confidence but display high levels of anxiety.
These are children who, lacking in siblings and growing up in a less-secure environment, were chaperoned from one scheduled activity to another. They are the product of super-parenting – comparatively older parents who have exerted all their energy on producing ambitious versions of themselves.
And yet, Generation Y, sitting in front of their computers, are disconnected from family life and plugged into the rest of the world. While you sit watching TV, your adolescent or teenager may be exposed to any number of people or sources of information you wouldn’t approve of. Recent incidents of cyber-bullying, group suicide and abductions related to chat groups point to the risks your child could encounter while at home – and your inability to protect them against such intrusions.
Educating Gen Y is difficult because of the competing sources of information that flood their everyday existence. Whereas we learned from school books and curricula, from parental advice and the instructions of teachers, this is a generation educated by a range of electronic devices that stimulate all their senses. The Gen Y child at homework can be likened to an earphone-wearing octopus, body swaying to and fro to music from an iPod while typing out an essay and clicking on and off a chat group with a wandering mouse. Or worse still – your Gen Y child maybe an Avatar on an ongoing virtual game site, battling avatars from other parts of the world. These Gen Y children have to be taken out of their bedrooms as a form of punishment!
Aye, there’s the rub! For even as exposure to Harry Potter and the wonderful world of Hogwarts may have created a generation of child-bookworms, it has also taken those children into a reality divorced from the real world. The cultural imagination that came to us incrementally over the centuries through oral traditions, mural paintings and epic works of literature is being reproduced and multiplied rapidly and artificially in a media-hungry world.
It gives us instant gratification, and makes avatars of us all, as we consume not just the story but its past, its consumer-driven future, its artefacts and its media hype – the virtual reality of the Potter phenomenon.
What this means for the education of Gen Y and those that follow is that we deal with a generation that is far more visually cognisant than any other before them; and depend on their eyes above all other senses for education, information and stimulation. They are a generation that are far more sedentary, since the use of the eyes requires no physical movement whatsoever. They are a generation who will need fewer bookcases and more power-outlets – in cafés, in libraries, in classrooms and in lecture theatres. They will socialise predominantly online and store their travels, their music, their homework and their lives in high-storage capacity external hard-drives – instead of scrapbooks and photo albums.
Share this:

Tuesday, November 8, 2011

Peace, Military and People: Are non-military engagements of the military valid?

Groundviews

4 Nov, 2011Colombo, Development, Features, Jaffna, Peace and Conflict, Politics and Governance, Post-War

Sri Lankan Army selling vegetables. Photo: Ministry of Defence – Sri Lanka
War or internal armed conflict in the North and East was over; Emergency is no more; but still the military is everywhere. The military is now engaged in peacetime police-work, whale watching, selling vegetables, agriculture, cleaning, constructions and many other non-military activities. Yet why isn’t there sufficient public debate on this? In this article I endeavor to briefly analyze some of the issues that need attention in the public interest.
Engaging the military for non-military duties is regulated under the law. For example s.23 of the Army Act authorizes the President to order all or any of the member of the Regular Forces to perform certain non-military duties, provided the President is satisfied that there is an immediate threat of action to deprive the people of Sri Lanka of essentials of life by interfering with the supply and distribution of food, water, fuel or light or with means of transport and communication. The non-military actions are also strictly limited to ensure continuous supply of essentials. Subject to that exception, as stated in s. 19(1) of the Army Act, the functions of the Army are limited to:
(a) Defence of Sri Lanka in times of War
(b) Prevention or suppression of any rebellion, insurrection or other civil disturbance in Sri Lanka.
In addition, the Public Security Ordinance authorizes the President to call out the military for the maintenance of public order. Not for any other non military work. Sri Lankan military has defeated the LTTE that was waging war against the State. At present, there is no question of a breakdown of supply of essentials in the country nor is there war or rebellion. In that context, in my view, engaging the military on non-military duties are ultra vires or, in simple terms, without any legal basis.
But the issue is much wider in scope. To take this debate forward, let us look at the countries that had powerful military establishments and faced huge wars, on the scale of a world war. What did they do after the conclusion of the war? Post-World War II period was marred by a series of strikes within the armed forces in Allied Forces, particularly those stationed in the Middle East, South East Asia and India. There is literature on American military personnel based in occupied Germany holding mass parades for speedier demobilization. In India, thousands of Royal Air Force servicemen wanted demobilization and in fact, went on strike. Prime Minister Clement Attlee was presented with a petition by India-stationed servicemen that stated:
“We have done the job we joined up to do. Now we want to get back home, both for personal reasons and because we think it is by work that we can best help Britain. No indication has been given of when we will see our families again. Is it because the government wishes to talk tough with other powers?” (Wikipedia)
Similar examples can be drawn from other parts of the world. The established practice in the military is to recruit a large number of personnel for a war and to send them home after the job is done. This exercise is called “demobilization”. This is a well-known practice and there is a law/practice governing the demobilization. That does not mean that the soldiers who fight a war are discarded but they are sent back for civil employment and civil life so that from that point onwards they cease to be military personnel. There are transition benefits for those who worked in the forces. Once demobilized, they are not governed by regimented rules of a military then.
According to statistics, five million soldiers across the world have lost their jobs since 1990 until about 2000: the end of the Cold War resulted in defence budget cuts and the downsizing of defence forces. Internationally, personnel in armed forces have been reduced from 29 million in 1987, to 24.1 million in 1994 (Bonn International Center for Conversion (BICC), 1996:144). Though the data is not available, there is no doubt that the decade beginning 2000 marked similar number or move demobilizations all over.
There is no difference in the situation where there were internal armed conflicts when all sides strengthened their own military by recruiting thousands of unemployed youths. When the conflicts were over, there were efforts to demobilize the government forces as well as armed groups. Details of these demobilizations are in public domain and, in fact, these details are used by those countries proudly to tell the international community that they are no longer a militarized society or a military government. Undoubtedly, the form of demobilization in each country involves a distinct political, economic and social environment. Data maintained at the Bonn International Center for Conversion is revealing:
  1. El Salvador — 30,000 soldiers were demobilized between 1992 and mid-1993;
  2. Guatemala — 24,000 ‘military commissioners’ were demobilized in September 1996 and demobilized fully ‘Voluntary Civil Defense Committees’
  3. Haiti — 6,250 soldiers were demobilized between 1994 and 1996
  4. Nicaragua — the national (Sandinista) armed forces demobilized 65,000 soldiers between the end of the 1980s and 1992.
  5. Mozambique — 70,000 soldiers of the government forces and 20,000 of the Renamo opposition forces were demobilized in 1992-1994
  6. Uganda — 36,350 soldiers were demobilized between1992 and 1995
  7. South Africa — an integration of seven armed forces into the new South African National Defense Force (SANDF) took place initially and then the demobilization of about 30,000 armed forces took place thereafter
We did not see similar demobilization of our army after the successful conclusion of the war in the North and East. Why?
For a population of a little over 20 million in Sri Lanka, we have a total military strength of approximately 200,000 and a police force (including STF) of around 75,000. That means the law enforcement/military density (or ratio to population) is about 80 to 1. To understand this in proper context, the total population has able people as well as the minor children and elders. Tuus, there is a heavy burden on the government to justify retaining a military of this magnitude. The burden is heavier when our country is debt-ridden and when basic needs are not met at satisfactory level. Understandably during a war, one can always justify spending large and disproportionate amounts for the military but can you apply the same standards for justification when there is no war? Paul Collier[1] in a celebrated article on war and military expenditure reveals that the global average for military spending is around 3.5% of the GDP, but ranges from virtually zero, to an astonishing 45%. He says that following five factors are driving these large differences and probably items number 2 and 5 below are worth emphasizing;
  1. Active international warfare
  2. Peacetime military budget inertia
  3. Neighborhood effect (arms races)
  4. Internal rebellion or civil war
  5. Beneficiaries and vested interest
What is the purpose of keeping a huge military in a country in the absence of a war or an armed conflict? What we see from the national budget and expenditure is that despite the war being over, the huge defense budget continues. To make things worse, militarization of the society has firmly gained ground. This needs to be examined closely, in the public interest.
Let us not get lost with the meaning of the term “militarization”? The often quoted definitions are as follows:
  1. “an extension of military influence to civilian spheres, including economic and socio-political life” (Marek Thee).
  2. “direct military intervention in the people’s lives and behaviour or indirect structural involvement in political and economic affairs (increasing military expenditures at the expense of civilian needs, military-oriented industries, a reliance on military force in internal and external political affairs, etc). Militarization will then denote the spread of military values (discipline and conformity, centralization of authority, the predominance of hierarchical structures, etc.) into the mainstream of national economic and socio-political life” (Jim Zwick).
If we look around our society, business, administration, dominant religion and any other matter of public importance, military influence is excessive and amply visible. Let me ask a few questions: Can you hold a peaceful meeting in Jaffna, without clearance from the army? Can there be any major infrastructural development in the North and East without the clearance from the Ministry of Defense? How many military personal (serving or retired) have been appointed to key positions including diplomatic and administrative posts? How many constructions of non-military buildings are done by the army in Colombo? Let us not forget that Military has all types of resources including personnel, equipment, supplies and other facilities such as intelligence. The lead news item in one of the main Sinhala papers (RAVAYA dated 30thOct 2011) reported that the military intelligence was behind the journalists who pass information about the Defense Secretary and the Military, onto foreign websites. Is that a legitimate objective of the military?
Daily News (11th Oct 2011) quoted Army Commander Lieutenant General Jagath Jayasuriya said that the Sri Lanka Army is rendering a similar service in the resettlement drive as it did during the humanitarian operation. It further said that the Army is also involved in many other development projects in the North and East and in other parts of the country in support of the government’s development efforts. He asserted that the time has come to speed up the country’s development process and rebuilding of our nation. How valid this statement in terms of professionalism? Let me leave few thoughts for you from Dan Murphy of the Canadian Forces Colleges, whose research publication on military ethics, ethos and professionalism on Canadian forces commences with the following words:
“Like every other national institution, the Canadian Forces (CF) reflects the society it serves. Ways of acting, organizing, and thinking in both military and civilian life are causes, as well as consequences, of the ethical standards each assumes. Such standards eventually become translated into behaviour, and when such behaviour suggests the collapse of moral restraint and discipline in the military itself, some questioning of society’s influence on the military is in order.”
There is no secret that in Sri Lanka the military plays a major role in shaping the national policy and decision making in many areas including the field of education, foreign relations and development. When reading Hanzard, one wonders whether the defence authorities are above the parliament. Can the military be the policy/decision maker, directly or indirectly in shaping a democratic nation? Whenever the military cross the boundary into non military issues such as policy, there is a question of separation of powers, military ethics and constitutional governance. We must remind ourselves of a cardinal principle called “civilian control of military, which is a doctrine known to the military and the social scientists. The brief meaning of this doctrine is that the ultimate responsibility for a country’s strategic decision making is in the hands of the civilian political leadership, rather than military officials or defence establishment. One time a controversial writer, later turned to be a respected philosopher who wrote the highly cherished respected writing “The Soldier and the State”, has stated the civilian control ideal as “the proper subordination of a competent, professional military to the ends of policy as determined by civilian authority”. . Those who advocate the civilian control often say “War is serious a matter to entrust to military men” (Georges Clemenceau). Obviously, the rest cannot be left to the military too. The military serves as a special government agency which is supposed to implement, rather than formulate, policies that require the use of certain types of physical force. “The point of civilian control is to make security subordinate to the larger purposes of a nation, rather than the other way around. The purpose of the military is to defend society, not to define it”-Kohn (Wikipedia).
People the world over often try to compare the military with the business sector. This is a complex issue but the fundamentals will clarify the position. Dr. David L. Perry, Professor of Ethics of US Army War College, delivering a keynote address at a conference on Corporate Social Responsibility and Value Based Management, made a valuable contribution on this topic. I reproduce below four of the several main points he urged here:
  1. The “social contract” of the military is violated if it usurps constitutional limits. Thus whatever loyalty military organizations foster among their members must be subordinated to loyalty to the nation and commitment to preserve its constitution. The use of force by the military is also limited by just-war principles of discrimination and proportionality, which are intended to minimize harms to the noncombatants.
  2. The military places a premium on hierarchy, and inculcates strong habits of obedience to superior officers on the part of those who enter that profession. Obedience is often fully willing: soldiers and officers can feel tremendous trust in and respect for their commanders. But soldiers must also be encouraged and trained to refuse to obey clearly unethical or illegal orders, and enabled to do so without retribution.
  3. Both military officers and business executives seek to be admired as leaders and to be effective and responsible stewards of the people and resources entrusted to them. Military and business cultures both have their respective moral heroes whose stories are told to inspire integrity (in addition to promoting social acceptance of their vocations).
  4. Leaders in both the military and business must be aware of the dangers of “management by objective”: if subordinates are told only what outcomes they must achieve in order to be rewarded, and not how to do so ethically, serious problems are likely to occur. The stress on body count during the Vietnam War by Pentagon officials led to indiscriminate killing of noncombatants. (A common saying among American soldiers at the time was, “If it’s Vietnamese and it’s dead, it must be Viet Cong.”) Pressures by corporate executives on their subordinates to meet sales objectives or cut costs can lead to unethical tactics that can harm customers, stockholders, and other employees.
These remarks point to the importance of ethical approach in the military in their affairs. This is certainly valid for us, when the military is invited or dragged into non-military affairs. Due to the command structure of a military, all subordinate officers and soldiers tend to take the command on the face value and just deliver “the objective”, even if it is not permissible. Under our Constitution, military is part of the Executive. All organs of the state, including the Judiciary and Parliament have different roles to play. Thus, the constitutional limitations are equally applicable to the military and the defense establishment. In short, it is not the function of the military to attend to non-military functions or to use military resources for non-military activities. Naturally, when the military is engaged in non-military actions, they are dictated to by discriminatory and politically motivated elements. By engaging the military for totally non-military work, the social acceptance of the military will diminish, not to mention integrity of the military.
In recent times, the justification for using the military for non-military activities was sought on the ground that the military (or war heroes who liberated the country) should not be redundant and that they should be active partners of development. Thus, they say, using the military for reconstruction and other developmental activities are justified. In my view, this is totally misconceived and self-destructive argument. Economic development is not part of the military profession except in military states or authoritarian regimes. Armed forces are not revenue earning agencies of the government nor are they self funded or autonomous institutions outside the state authority. The civil administration, public and private sectors are poised to engage in development work. Parliament is vested with authority to oversee the financial allocations because the government is using public finances. One of the main objectives of a political leadership is to ensure proper engagement of civil administration and private sectors for the development of the country.
Another argument put forward by those who justify the retention of a huge military outfit is that though the war is over, it is too early to reduce the army because the LTTE is still active. This is a military issue beyond my comprehension. However, as a citizen, I do not think the government can remove Emergency and then take a contradictory position that there is a threat to the nation. On the other hand, if and when there is a real threat, government can always legitimately mobilize the army.
The final point I wish to make is an obvious and simple constitutional issue. Even the military is not the private property of the government or a political leader. It belongs to the public and is run on public finances. The government holds all public resources, agencies and institutions, including the military in trust for the public. Therefore, expenditure on the military should also be lawfully justified and thus there must be a nexus between such expenditure and the primary purpose of having the military. Therefore, there is no justification whatsoever for the financial allocation to the defence establishment for non-military activities. If the military is used for such an objective, naturally there is no accountability and is beyond its constitutional limitations.
Though sensitive, these issues are staring at us and compelling us to find solutions through open but courageous debates.

[1] The Economics of Peace and Security Journal Vol.1 No. (2006),